Kirkjuritið - 01.02.1959, Qupperneq 41

KIRKJURITIÐ
87
En hver er annars vegur þekkingarinnar innan kirkjunnar?
Það má marka meðal annars af nýlegum orðum mæts prests,
sem talar um framlifið sem „hið dulda og ókunna, þangað sem
trúin ein á færa leið og vonin byggir sér fagrar vistarverur“.
Vissulega bera þessi orð vitni um lítinn árangur tvö þúsund ára
framsóknar kristinna trúarkenninga.
Fyrr á tímum beitti kristnin beinum ofsóknum gegn ýmsum
vísindalegum sannindum, og enn heyrist úr þeim herbúðum lít-
ið gert úr sigrum vísindanna og raunar oft á tvo vegu, er stang-
ast nokkuð á. Er sá annar, að þekkingarljós þeirra sé svo lítið,
að það sé ekki hlutfallslega meira en birtan frá bílljósunum
út í skammdegisnóttina.
Hin er sú, að vísindaleg þekking sé á sumum sviðum komin
svo langt á undan siðferðilegum þroska mannanna, að meira en
vafasamur gróði sé fyrir mannlífið. Ég hygg, að fyrri sam-
líkingin sé fjarri sanni, því að sigrar þekkingarleitar og vísinda
eru mjög miklir á flestum sviðum mannlífsins. En sennilega má
finna líkingunni stað, að því leyti sem kirkjan hefir tekið þekk-
inguna í þjónustu sína og til viðurkenningar.
í þessu sambandi vil ég aftur benda á tómlæti kirkjunnar við
hinum fastmótuðu kenningum dr. Helga um efnislegt líf á ótölu-
legum fjölda annarra hnatta í alheiminum og beins lífsambands
þeirra í milli. Og furðulegast er tómlætið vegna þess, að tak-
mark rannsókna og kenninga dr. Helga er að skapa á þessum
hnetti skilyrði fyrir aukin guðssambönd lífinu hér til göfgunar.
Fáum ætti þó að dyljast nú, að vísindin stefna að ýmsu leyti
til kenninga hans, síðan þær komu fram. Það hefir sýnt sig of-
vel í lífi þessa hnattar, að það er ekki nóg að vera ötull að leita
sannleikans, þrautin er að fá hann viðurkenndan.
Hitt atriðið virðist mega til sanns vegar færa. Það sýnir
hræðsla mannkynsiris við eigin tortímingu. En þó svo sé, virð-
ist það bæði illt og vonlaust verk að hugsa sér að slökkva þekk-
ingarþorsta mannanna, því að hnan er áreiðanlega guðlegs eðlis.
Og meðan eitthvað er dulið á einhverjum sviðum mannlegs lífs
°g mannlegrar hugsunar, þá er þekkingin ekki nóg, því allri
vanþekkingu hlýtur að fylgja nokkur villa og villutrú. Og er
ekki einmitt þekkingunni — sanrileikanum um hlutina — ætlað
að gjöra mannkynið frjálst, víðsýnt og kærleiksríkt, eða er það
ekki það, sem Kristur á við, er hann segir, að sannleikurinn