Kirkjuritið - 01.06.1971, Page 73

Jfinna þjóða. Hinni kirkjulegu tilsögn
9 frurnspekilegu (metaphysical)
þ u9un er ekki svo mjög afneitað.
e° er ekki reiknað með þessu. Það
au9Ijóst, — ef þessi lýsing á vor-
m timum er rétt, — að predikunar-
v.° / n°faður að hefðbundnum hœtti,
ag 'st ekki hafa sýnilegu hlufverki
er 9&gna. Mótbáran gegn honum
Su, að hann sé fyrir utan núver-
°.n ' °f>ugasvið fjöldans. Hann er
°g höfn, sem eitt sinn var mikil-
en útfall mannlegs lífs þar hef-
r orðið slíkt, að hann stendur á
l^ru- Því er það, að ýmsir guðfrœð-
y 9nr í nútímanum hafa eytt í það
ugsun, hvernig skuli tengja þessa
n' sem stendur á þurru, sjónum að
n^l.U' N'cSurstaðan hefir orðið sú, sem
lQe na má veraldlega guðfrœði (secu-
eT í^eo'°9ies)' E>á getum við spurt:
um ^SSS' verctldlega guðfrœði fœr
°ð koma predikunarstólnum til
ed .' Ver°ld athafnanna (preoccupi-
With the functonal)? Harvey Cox,
e° Unciur The Secular City,
jg Viss urn, að svo sé. Hann hefir mik-
segja um predikun. Fyrir honum
að^re<^'^Un k°ðun þess, sem er
9era í hinu veraldlega (in fhe
s cu,ar)- Þetta má sannarlega nefna
^Padóm, en miðar þetta við það, sem
Postuli œtlaðist til, —að predika
^r°ssfestan? Krossinn fcer ekki
^ 'ð rúm í bók Harwey Cox. Vera
^a, að hin mikilvœga spurning, sem
v ra Verður fram, með tilliti til allrar
e raicilegrar guðfrœði, sé þessi: Hvað
l^, ce9t að boða án hins eilífa og
tj° * UPP hafna yfir alla hluti (without
e transcendent)?
^anað einkenni nútíma lífs, sem
virðist vilja gera predikunarstólinn að
safngrip erdrottnun vísind-
anna í nútímanum. Með
þetta drottinvald í huga kemur sú
hindrunin, að predikun sé óvísinda-
leg. Fúsleikinn til rannsókna er það
einkenni vísindanna, sem náð hefir
tökum á ungu fólki. Allt skal prófa.
Predikun er út úr spilinu, vegna þess
að meginefni hennar og það, sem
hún boðar verður ekki rannsakað.
Það er ómögulegt að sannprófa
kenninguna um upprisuna. Þannig er
predikunarstóllinn gjörsamlega úr
tengslum við tíðarandann. Auk þessa
er afstaða hins vlsindalega nútlma
ekki aðeins andstœður efni predik-
unarinnar, heldur einnig I mörgum
tilvikum andstœður formi predikun-
arinnar. Predikun er háð þvl, að
persónan sé samofin henni. Ekki að-
eins persóna áheyrandans, heldur
predikarans. Orðið verður hold. Hin
vlsindalega aðferð er hinsvegar sú
að gœta þess vandlega að persónu-
leikinn komist þar ekki að. Honum
er vikið til hliðar. Vísindin krefjast
hins ópersónulega. Predikun krefst á
hinn bóginn, að persónuleikinn sé
samofinn henni. Þetta hefir áhrif á
flutning. Vísindamaður verður að
flytja mál sitt án tilfinningar, ef hann
œtlar að vera sannfœrandi, jafnvel
verður hann að flytja mál sitt
áherzlulausri röddu („dead-pan"
voice). Öll rœðumennsku tilþrif, til-
finningahiti eða ákafi vekur undir
eins grunsemdir. Aðstaða predikar-
ans er allt önnur.
Enn eitt einkenni nútímans er a ð
setja a I It starf kirkj-
71