Syrpa - 01.06.1912, Síða 59
FANGINN NAFNLAUSI
249
Hann er þakklátur fyrir hvaöeina og
ber ólán sitt tneö stakri karlmennsku.
Oft talar hann viö sjálfan sig stund-
um saman, en aldrei heyrist frá hon-
um kvörtunaryröi. Síöastliðinn páska-
dagsmorgun opnaöi eg dyr klefans og
sagöi: “Kristur er upprisinn-” Hann
horföi á mig undrunarfullur og stam-
aði: “Kristur er risinn.”
1796. Eg opnaði dyrnar á nr. 2 og
sagöi fanganum, að keisarinnan væri
látin. Hann signdi sig og sagöi í lág-
um hljóðum: “Guö veri henni líkn-
samur.” Stundu seinna opnaöi eg
klefann á ný og sagði: “Hans hátign
Páll keisari fyrsti hefir tekið við keis-
aradæminu.” Hann signdi sig á ný,
ypti öxlurn og hvislaði: “Megi hann
sýna líkn þeim, sem líöa.”
1801. Eg opnaði dýrnar á nr. 2 og
sagði fanganum að Páll keisari væri
•látinn og Alexander keisari fyrsti sæti
nú að völdum- Hann starði á mig
sem honum kæmi þetta litiö við, og
sagði lágt: “Forlög vor eru í hönd-
um guðs.”
1802. Hans hátign Alexander ann-
ar kom til kastalans og sagði:
“Eg hefi náðað alla fangana í kast-
alanum; þér verðið að láta þá lausa
samstundis.”
Eg hlýddi boöinu þegar og sagöi
hans hátign aö skipun hans væri
hlýtt; eg sagði honum einnig, að hér
væri nafnlaus fangi, er stæði ekki á
fangaskránni og hefði þegar veriö
þrjátíu og níu ár í böndum. Eg skýrði
honum frá hvernig hann hefði verið
múraður inni að skipun hennar há-
tignar Katrínar annarar.
“Merkilegt! Vísið mér til hans,”
sagði hans hátign undrunarfullur.
Eg leiddi hann inn í myrkan gang-
inn og skipaði vörðunum aji brjóta
niöur dyrnar. Hans hátign gekk inn
og hryllingur gagntók hann; spuröi
hann fangann:
“Svarið fljótt. Hvert er nafn yö-.
ar ?”
“Það má eg engum segja, nema
hans hátign Alexander keisara fyrsta”
svaraði fanginn í hálfum hljóðupi.
“Eg er Alexander keisari fyrsti-”'
mælti keisari.
Fanginn leit á hann rannsakandi
augum og svaraöi:
“Þá má eg segja yður nafn mitt;
yöur einum.”
Flans hátign skipaði að færa fang-
ann í góðan klæðnað, láta hann taka
laug og leiða hann síðan fyrir sig á
skrifstofu fangavarðar. Fanginn var
birtunni litt vanur og skipaöi hans
hátign að draga niður gluggatjöld, og
bauð svo að láta sig einan með fang-
anurn.
Keisarinn og fanginn töluðust við í
klukkustund. Enginn veit hvaö þeim
fór á milli. Er mér var skipað að
koma inn sat keisari við hliö fangans
og var yfirkominn af taugaóstyrk.
Eg gat séð aö hans hátign haföi orö-
iö afarmikið um sögu fangans. Augu
hans voru enn full af táruin og rödd
hans titraöi er hann mælti:
“Fanginn nafnlausi er náðaður. En
hann kærir sig ekki um aö flytja burt
héðan, þar sem hann hefir eytt mikl-
unt hluta æfi sinnar; hann óskar áð' fá
aö dvelja i kastalanum- Eg hefi orö-
ið viö bón hans og skipa yður að sjá
um að hann skorti ekkert, og aö vera
vinur hans og .félagi.”
Aö loknum málsverði gaf hans há-
tign fanganum yfirhöfn sína, kyssti
hann innilega og fór.
Fanginn var lasburða eftir atburð.
þennan; samfundirnir liöföu eigi haft
minni áhrif á hann en keisarann. Eg
fékk honunt þrjú herbergi til ibúöar