Nýjar kvöldvökur - 01.07.1931, Blaðsíða 43
FRANS FRÁ ASSISI
137
fór hann að hlusta. Hvert einasta orð af
vörum þessa fátæklega farandpredikara
var eins og til hans talað, eins og ör sem
óskeikul hönd sendi honum beint í hjarta-
stað. Um hvað talaði Frans? Um það að
losa sig frá heiminum og snúa við, svo
hin komandi reiði yrði umflúin. Þegar
ræðunni var lokið, stóð Vilhjálmur upp,
féll honum til fóta og hrópaði: »Bróðir,
frelsaðu mig frá mönnunum og gefðu mig
Guði«.
Næsta dag var Vilhjálmur færður í
búning reglubræðranna, og gefið nafnið
Pacificus.
Frans tók yfirleitt við öllum, sem báð-
ust upptöku í regluna. Fyrst árið 1220
var tekin upp sú venja að láta umsækj-
endur bíða eitt reynsluár eftir upptöku.
En Frans var mjög sýnt um að sjá strax
hvort hugur fylgdi máli hjá þeim sem til
hans komu. Ungur maður frá Lucca kom
einu sinni til hans og bað hann grátandi
að taka við sér. Frans tók honum illa og
sagði: »Tár þín eru lygatár og hugur
þinn er langt frá Guði. Því lýgur þú að
heilögum anda og mér?« Brátt kom líka
í ljós að þetta var aðeins fljótræðisflan
hjá manninum, vegna óeiningar heima
fyrir.
Sérstaklega var Frans tortrygginn
gagnvart lærðum mönnum, en öllum þeim
sem bágt áttu á einhvern hátt eða fallið
höfðu í lífinu, jafnvel opinberum glæpa-
mönnum var hjarta hans og faðmur op-
inn. Gekk stundum svo langt, þegar hann
tók að sér þjófa og ræningja, eins og
bræður, að félögum hans var nóg boðið.
En öllum slíkum siðfræðilegum aumingj-
um, var hann altaf mildur og umburðar-
lyndur. Aftur á móti gat hann átt það til,
að vera harður í kröfum og strangur við
þá sem hann krafðist mikils af. Reyndi
hann á margan hátt hlýðni þeirra og
fórnfýsi. T. d. segir sagan, að hann hafi
skipað Rufinusi, sem var af beztu ættum
í Assisi, að fara allsnöktum frá Portiun-
cula til bæjarins og prédika þannig í
dómkirkjunni. Á sama hátt skipaði hann
bróður Angelo að fara allsnöktum inn í
ættborg sína og tilkynna að Frans væri
á leiðinni. En þegar Frans sá að hann
ætlaði að hlýða þessu boði, lét hann An-
gelo ekki fara lengra en að hliðum borg-
arinnar.
Um árin 1212 og 1213 vita menn harla
lítið hvað á dagana dreif hjá Frans. Um
vorið 1213 hittum við hann á trúboðsferð
í Rómagna. Kom hann þar til riddara-
borgar einnar og hitti svo á, að þar voru
hátíðahöld mikil í tilefni af að slá skyldi
ungan skjaldsvein til riddara. Voru há-
tíðahöld þessi með öllu því skrauti og í-
burði, sem einkenndi riddaraleiki miðald-
anna. Þegar Frans kom til borgarinnar,
gekk hann inn og hugðist að nota tæki-
færið og boða þar Guðsríki.
Á aðalhátíðasvæðinu talaði hann langt
mál og snjalt og benti á mismun þess, að
í riddaraleikjunum legðu menn sig í hætt-
ur til þess að vinna forgengileg og fánýt
laun, en þeir sem gerðust stríðandi hetj-
ur fyrir málefni Guðsríkis, öðluðust að
launum óforgengilegan sigursveig.
Meðal áheyrendanna var ungur greifi,
Orlando de Cattani. Þegar Frans hafði
lokið ræðu sinni, gekk greifinn til hans
og bað um að fá að tala við hann um sál-
arheill sína. En Frans sagði ekkert liggja
á: »Þú ert boðinn til veislu með vinum
þínum; farðu þangað; síðar getum við
talast við«.
Að burtreiðunum loknum kom greifinn
aftur og bauðst þá til að gefa Frans og
bræðrunum fjall sem hann ætti, sem vel
væri fallið til stundunar andlegra iðkana.
Frans þakkaði gjöfina og sagðist mundi
senda tvo af bræðrunum þangað, þegar
greifinn væri kominn heim. Skyldu þeir
athuga staðinn og ef þeim sýndist hann
18