Nýjar kvöldvökur - 01.07.1931, Page 44

138
NÝJAR KVÖLDVÖKUR
álitlegur mundi hann þiggja hann og
flytja þangað.
Sjálfur fór hann ekki að skoða gjöf þessa,
því hann hugði á annað. Mohameð ben
Nassen soldán, hafði beðið ósigur fyrir
Spánverjum við Tolosa árið 1212, og
hrökklast eftir það yfir til Norður-
Afríku. Þangað hugðist nú Frans að
sækja hann heim og boða honum rétta
trú. Hann lagði af stað yfir Spán, vetur-
inn 1213—14, en sýktist áður en hann
komst alla leið og varð enn að snúa við
heim, eftir árangurslausa ferð.
Árið eftir 1215, mun Frans hafa setið
fjórða Lateranþingið og þar kynnst ýms-
um af merkustu og mætustu mönnum
kirkjunnar á þeim tíma.
Sumarið 1216 dvaldi páfinn með hirð
sinni við Perugia, og af ýmsum gögnum
má draga að áhrif Frans hafa þá þegar
verið farin að ná upp til hærri staða. Er
víst að ýmsir af mætustu mönnum úr
nánasta umhverfi páfans, voru þá orðnir
einlægir vinir Frans og studdu reglu
hans með ráðum og dáð. Er sú saga af
einum kardinálanum, að þegar hann kom
til Portiuncula og var viðstaddur guðs-
þjónustu hjá bræðrunum, og sá hve fá-
tæklegt allt var hjá þeim, að þeir láu á
heyi og borðuðu á berri jörðinni, þá varð
hann svo gripinn að hann brast í grát og
sagði: »Hvernig fer okkur, sem daglega
lifum í allsnægtum og óhófi«.
Víst er um það, að sá tími var kominn,
að mjög náið samband komst á milli
Frans og páfahirðarinnar. Það er
skammt frá Perugia til Portiuncula og
heimsóknir á milli voru tíðar. Margir af
æfisöguriturum Frans telja því að á
þessu sumri, skömmu eftir að Honarius
III. tók páfadóm, hafi gerst eitt hið merk-
asta atvik í lífi Frans, sem sé að hann
knéféll páfanum og beiddist þess, sem
síðar hefir verið nefnt Portiuncula-aflát.
Fyrir þann tíma hafði rómverska kirkj-
an aðeins veitt eina tegund afláts, eða
syndalausnar, sem sé þeim einum, sem
tóku þátt í krossferðum til landsins
helga. Hver sem það gerði, og skriftaði
syndir sínar fyrir presti, fékk fulla lausn
frá allri refsingu hér í heimi og hreins-
unareldinum annars heims. En bráðlega
var þetta ákvæði víkkað svo, að allir sem
studdu krossferðimar með fjárframlög-
um eða mannafla, þó ekki færi þeir sjálf-
ir, gátu orðið sömu hlunninda aðnjótandi.
Annars var kirkjan vön að veita smærri
aflát við hátíðleg tækifæri, svo sem
kirkjuvígslur, en þá aðeins til takmark-
aðs tíma, stundum aðeins til nokkurra
daga. Við kirkjuvígslu eina í Assisi gaf t.
d. Gregor páfi 9. öllum þeim sem komið
höfðu yfir haf til að vera þar viðstaddir,
3ja ára aflát; þeim sem komið höfðu yfir
Alpafjöllin 2 ár, en venjulegir gestir og
pílagrímar fengu ekki nema eins árs af-
lát og þótti það þó óvenjuleg rausn.
Plvers leitaði nú Frans í beiðni sinni til
páfans? Ef trúa má heimildum, þá hefir
hann beðið páfann um aflátsrétt fyrir
kirkjuna í Portiuncula með sama hætti og
fyrir þá sem færu krossferðir. Haim fór
fram á, að allir, sem kæmu í kirkjuna og
skriftuðu þar og fengju aflausn prestsins,
skyldu að páfaboði vera leystir frá öllum.
refsingum á himni og jörðu frá skírnar-
degi sínum til þeirrar stundar að þeir
kæmu í kirkjuna. Páfinn reyndi að fá
Frans ofan af þessari kröfu, en hann stóð
sem fastast og kvaðst krefjast þessa eftir
boði sjálfs Guðs. Þá lét Honoríus undan,
en kardinálar hans fengu hann til að láta
leyfi þetta gilda aðeins einn dag á ári
hverju. Með það var Frans ánægður, og
þegar páfinn bauð honum skriflegt vott-
orð um þetta, kvað hann þess ekki þörf,
því Guð mundi sjálfur auglýsa þetta.
Sögn þessi er að vísu mjög vafasöm og
miklar líkur til að hún sé tilbúningur
einn. En í ýmsu lýsir hún Frans vel.