Nýjar kvöldvökur - 01.07.1931, Qupperneq 45
FRANS FRÁ ASSISI
139
Hann unni Portiuncula umfram alla aðra
staði og á að hafa fengið ýmsar vitranir,
sem bentu á helgi staðarins. Og ekkert
var Frans meira móti skapi en skriflegir
gerningar. Hann vildi aldrei skriflega
samninga um neitt, og tók aldrei við
skrifuðum gjafabréfum. Lýsing þessa at-
viks, er því alveg í hans anda. Og ýmsir
af beztu lærisveinum hans hafa látið eftir
sig rit til varnar Portiuncula-aflátinu og
fært þar fram ýmsar ástæður, því til á-
gætis. En hvernig sem rök liggja til, þá
er það víst, að 2. dag ágústmánaðar ár
hvert, — sem er vígsludagur kirkjunnar
— söfnuðust hópar iðrandi syndara og
pilagríma til Portiuneula og fóru þaðan
aftur sýknaðir af syndum og refsingum,
með aflát frá Frans eða bræðrunum.
VIII.
Bræðrafélag það sem Frans frá Assisi
stofnaði, var í upphafi félagsskapur eða
trúarleg regla fyrir þá, sem bæta vildu
ráð sitt og gerast postular fagnaðarer-
indisins, og sjálfur var Frans um leið og
hann var höfundur reglunnar, forseti
hennar. Hann samdi þær reglur sem
bræðurnir urðu að lifa eftir; hann lofaði
páfanum hlýðni, fyrir þeirra hönd, og
honum var veitt prédikunarleyfið, sem
hann svo gat veitt öðrum. Þeir sex bræð-
ur, sem fyrst gerðust áhangendur hans,
máttu að vísu taka inn nýja meðlimi, en
nýliðar urðu þó altaf að fara til Portiun-
cula og taka þar við búningi sínum af
Frans sjálfum. Upptakan var táknleg
athöfn, þar sem nýliðinn afneitaði og
kvaddi heiminn með öllum hans lysti-
semdum og gaf allar eigur sínar, svo hann
væri ekki bundinn af neinum jarðneskum
efnum.
Þó að Frans vildi hafa bræðurna sem
mest hjá sér, þá gat það ekki samræmst
ferðalögum þeirra og prédikunarstarf-
semi. Hann ákvað þessvegna vissa daga
á árinu, sem allir bræðurnir ættu að koma
heim til Portiuncula. Það var á Hvíta-
sunnu og Mikaelsmessu, 29. sept.
Af þessum tveimur fundum var hvíta-
sunnusamkoman mikilvægust. Þá ræddu
bræðurnir um starfsemi og framtíð regl-
unnar, borðuðu saman og svo prédikaði
Frans. Við þau tækifæri hélt hann sínar
alkunnu áminningarræður. Textana tók
hann venjulega úr fjallræðunni, en kom
þó svo að segja í hverri ræðu að áhuga-
máli sínu, sakramentunum og virðing-
unni fyrir því og prestunum. Gekk hann
jafnvel svo langt, að skipa bræðrunum að
kyssa hófana á reiðhestum prestanna.
úr hópnum valdi svo Frans nokkra,
sem sérstaklega áttu að hafa prédikunar-
starfið með höndum. Þar valdi hann að-
eins með tiiliti til hæfileika, engu síður
leikbræður en presta. Þegar þeir fóru,
blessaði hann þá og áminnti föðurlega,
en lét þá ekkert hafa með, nema bækur
þær, sem þeir þurftu til tíðalestrar.
Ræður þær sem Frans hélt við þessi
tækifæri, voru mjög persónulegar og
báru vott um mikla og djúpa hrifn-
ingu. Stundum urðu ræðurnar að ljóðum,
sem áheyrendurnir ósjálfrátt lærðu og
mundu. Minna þær þá á Davíðssálma eða
13. kap. fyrra Korintubréfsins að formi
til. Yfirleitt voru því samfundir þessir
aðeins til gagnkvæmrar uppbyggingar og
styrktar, því í rauninni þurfti ekki að
gera nein ákvæði um málefni reglunnar.
Hún átti ekki neitt; bræðurnir ferðuðust
um án þess að hafa nokkuð með sér, ann-
að en hin lélegu föt sem þeir stóðu í. Fyrir
slíka menn og þá stofnun sem þeir þjóna,
þarf ekki mörg lög eða ákvæði. Þeir voru
eins og fuglar loftsins, sem hvorki sáðu
eða skáru upp, og voru jafnáhyggjulausir
og þeir.
18*