Sjómannadagsblaðið - 06.06.1938, Blaðsíða 34

14
SJÓMANNADAGSBLAÐIÐ
vera fyrir framtak sjómannanna sjálfra, hefði
þó verið hægt að vonast eftir því að aðrir þegn-
ar þjóðfélagsins hefðu fundið hvöt hjá sér til
þess að koma slíkum degi á fót. En fyrst að
svo er ekki, og heldur ekki sjáanlegt í náinni
framtíð, að slíkur minningardagur renni upp,
nema fyrir tilstilli sjómannanna sjálfra, þá er
ekki annað að gera en taka því, í trausti þess,
að þjóðin verði sér þá vitandi vits, um það hve
mikið sjómennirnir hafi þráð að eignast slíkan
dag, og ennfremur í trausti þess, að þjóðin láti
sér annt um þennan dag, og geri sitt til þess
að hann megi verða sem áhrifa mestur og um
leið ánægjulegastur fyrir þjóðarheildina.
Mér verður lengi í minni, er við nokkrir félag-
ar sátum saman og ræddum um sjóslys á ís-
lenzkum togara, sem þá nýlega hafði átt sér
stað, og nauðsyn þess, að komið yrði upp minn-
ingardegi drukknaðra sjómanna, að einn úr
þessum hóp gat þess, að við Islendingar þyrft-
um að eignast minnisvarða óþekkta sjómanns-
ins. Lét hann það í ljós að frá sínu sjónarmiði
hlyti það að vera mjög áhrifaríkt fyrir þjóð-
ina að geta komið saman á einn stað, við slík-
an minnisvarða árlega og lagt þar á blómsveig,
um leið og við í dýpstu lotningu, sýndum hon-
um þökk og virðingu fyrir starf sitt í þágu
þjóðfélagsins. Hann gat þess ennfremur, að ef
það ætti fyrir sér að liggja, að deyja í sjó, þá
óskaði hann þess, að lík hans fyndist ekki nema
þá óþekkjanlegt. Það má vel vera, að þessi orð
hans hafi nokkuð stafað af metnaði, út frá því
sjónarmiði, að einhvemtíma vaknaði áhugi
þjóðarinnar fyrir þeirri nauðsyn, að reisa
óþekkta sjómanninum veglegan minnisvarða, og
hann yrði þannig hyltur sem óþekktur sjómað-
ur, ef það ætti fyrir honum að liggja að deyja
í sjó og finnast óþekktur. En hafi nú þetta verið
sagt í metnaði, þá á hann fullkomlega rétt á
sér að vera sá metnaður þjóðarinnar sem þyrfti
til þess að koma þessu máh af stað.
Þessi kupmingi minn er nú látinn, hann fórst
ásamt fleiri félögum sínum með íslenzkum tog-
ara hér við land. Lík hans fannst ekki svo
þekkt yrði. En aftur á móti fannst lík, sem álit-
ið var, að væri af þessu sama skipi, en ekki varð
þekkt með neinni vissu. Er nú nokkur möguleiki
fyrir því, að þessum manni háfi orðið þarna að
ósk sinni í lifanda lífi? Leiði þessa óþekkta
sjómanns er í lítilli hirðu í kirkjugarðinum í
Fossvogi, og er merkt með klunnalegum og
ljótum eikarkrossi. Nú er við höldum sjómanna-
dag, og minnumst látinna sjómanna með djúpri
þögn finnst mér við ekki vera sjálfum okkur
samkvæmir, með að halda sjómannadag, nema
við sínum þessu óræktarleiði fulla ræktarsemi,
og reisum því veglegan minnisvarða.
Nú munu menn halda að ég væri hér með
þetta minnisvarðamál, vegna þess að ég héldi að
þessi óþekkti sjómaður, sem grafinn er í Foss-
vogs-kirkjugarðinum, hafi verið kunningi minn,
sem að framan getur, en því fer fjarri. Það
hafa svo mörg sjórekin lík fundist hér við
strendur landsins, að full ástæða hefir verið
fyrir hendi, til þess að búið væri að koma þess-
um minnisvarða óþekkta sjómannsins upp. Mörg
leiði þessara óþekktu sjómanna hafa'ekki verið
merkt í kirkjugörðum og því ekki hægt að vita
hvar þau eru, þó menn vildu. En þar sem nú
er runnin upp alda, sjómanna alda, að halda
minningardag sjómanna, og minnast drukkn-
aðra félaga sinna, og með því að vera vitandi
vits um það, að til er leiði óþekkts sjómanns,
sem lítil eða engin rækt er lögð við, þá getum
við ekki verið eins og ég sagði áðan, sjálfum
okkur samkvæmir, með minningu drukknaðra
sjómanna á sjómannadaginn, nema að við sýn-
um því virðingu og ræktarsemi. Það hlýtur að
verða krafa sjómannadagsins, sem fyrr eða síð-
ar nær fram að ganga. I trausti þess enda ég
þessar línur í fullri vinsemd og virðingu.
Tómas Sigvaldason.
Lesendur!
Styðjið málefni sjómanna
með því að kaupa merki
dagsins og sœkja skemt-
anirnar.