Sjómannadagsblaðið - 06.06.1938, Blaðsíða 61

SJÓMANN ADAGSBLAÐIÐ
29
stéttarbræðrum. Þetta er ekki að ástæðulausu,
því flest eru skipin orðin gömul og úr sér geng-
in, og þá sérstaklega hin stærri veiðiskip, svo
sem togarar og línuveiðagufuskip. Þau fáu skip,
er flutt hafa verið inn í landið hin síðari ár,
án þess þó að koma í veg fyrir fækkun skipa-
stólsins, hafa verið keypt hingað gömul. Allt
öryggi og aðbúð sjómanna í gömlum skipum
hlýtur að vera lakari en orðið gæti í nýjum
skipum, og allar breytingar eldri skipanna, er
orðið gætu til bóta, þykja of kostnaðarsamar,
þegar miða skal við að skipin geta ekki átt
langt ólifað. Möguleikar nútíma skipa til að ná
aflanum og hagnýta hann væru meiri, og rekst-
urskostnaður þeirra minni, því allt viðhald
eldri skipanna er mjög dýrt.
Vestarlega við Öldugötu stendur hrörlegur
timburhússkumbaldi, þar sem hið opinbera hef-
ir látið stýrimanna- og vélstjóraskólanum hús-
rúm í té. Húsnæði og aðbúnaði þessara skóla
er þarna mjög ábótavant. Skóli fyrir loftskeyta-
menn er enginn, nema þegar einstaklingur hefir
haldið hann fyrir eigin reikning. Enginn opin-
ber skóli hefir verið rekinn fyrir matsveina né
skipsþjóna.
Nú hefir að vísu komið til tals að reisa alls-
herjar skólabyggingu til menntunar yfirmanna
á skipum. En mjög er allur gangur þess máls
hægfara, og að því er virðist, lítill áhugi hins
opinbera fram að þessu.
Um stað undir hina væntanlegu skólabygg-
ingu eru nokkuð skiptar skoðanir, en mikill
hluti sjómanna hefir hug á að fá lóð undir
skólabygginguna á óbyggða svæðinu í Skóla-
vörðuholti. I því sambandi má minna á þann
stað sem heppilegan m. a. vegna þess, hve ná-
lægt hann er Sundhöllinni, því sund, björgunar-
sund og lífgunaraðferðir, væru meðal sjálfsögð-
ustu skyldnámsgreina hins væntanlega sjó-
mannaskóla. f þessu sambandi væri ekki úr vegi
að vekja athygli bæjarstjórnar Reykjavíkur á,
hvort ekki væru möguleikar á að bæjarfélagið
sýndi sjómönnum samúð sína með því að láta
þeim í té ókeypis aðgang að sundhöliinni. Með
þeim kostnaði, sem nú er því samfara að iðka
þar sund, mun fyrir það girt, að tekjulitlir sjó-
menn geti í frítímum sínum iðkað þá íþrótt,
sem í mörgum tilfellum gæti orðið þeim lífgjafi.
Það væri fróðlegt'að athuga, hver væri meðal
starfsæfi meðlima hinna einstöku stétta, þó að
ótvírætt megi fullyrða, að sjómenn eigi skemmri
meðal starfsæfi en aðrar stéttir. Þetta stafar
af þeim stóru skörðum, sem sjóslysin höggva
í stéttina, erfiðri vinnu og vosbúð, og einnig
því, að þar verður hvert rúm að vera skipað
fullgildum starfskröftum, því að eftir að hver
einstaklingur er farinn að láta sig, verður hann
að víkja sæti fyrir nýjum starfskröftum. Þess
vegna eru það tryggingamálin, sem eru hvað
mest aðkallandi til bráðrar úrlausnar, og þarf
til þess nákvæma athugun og samvinnu allra
sjómanna, svo að afkomu þeirra sjálfra og f jöl-
skyldna þeirra sé betur borgið en nú er, þegar
þeir útslitnir ekki lengur geta stundað störf
sín á sjónum, eða ef slys ber að höndum.
Hér hefir ekki verið drepið nema á fá atriði,
en sem þó eiga að nægja til að sýna, að brýn
þörf er fyrir sjómenn að vera á verði um mál
sín, því að nægileg verkefni eru fyrir sameinaða
sjómannastétt að inna af hendi, og sanna þörf-
ina fyrir sérstökum sjómannadegi, til að sam-
stilla krafta stéttarinnar.
Þekkingarskortur fólksins í landi á störfum
og lífskjörum sjómanna getur oft verið bros-
legur, því verður að harma, að það skuli vanta í
íslenzkar bókmenntir, og þá sérstaklega að því
er snertir seinni tíma, er hefðu getað bætt
úr þessu. En fyrst aðrir hafa ekki orðið til að
kynna fólkinu þessi mál, verða sjómennirnir að
gera það sjálfir, því að um leið og fólkið kynn-
ist málum sjómanna, geta þeir verið öruggir um
samúð þess, sem er þeim nauðsynlegur þáttur
í baráttunni fyrir menningarmálum stéttarinnar.
Sjómenn! I dag minnumst við látinna félaga
og hefjum undirbúning til að reisa þeim verð-
ugan minnisvarða. En veglegasta minnisvarðann
reisum við þeim með því að standa á verði um
þá áfanga, sem þegar er náð, ásamt því að
leggja grundvöllinn að vaxandi velferð og
menningu stéttarinnar.
Sjóniaður.
Myndirnar á bls. 16 og- 17 eru teknar af Guðbjarti
Ásgeirssyni matsvein á togaranum Garðari.