Sjómannadagsblaðið - 06.06.1938, Blaðsíða 39

SJÖMANNADAGSBLAÐIÐ
19
loknum veiðum. Þetta er svo mikill kostur, að
hann verður að telja nægilegt tilefni til þess
að komið verði upp einni aðalstöð (Control-
Station), með einni eða fleiri hjálparstöðvum,
þar sem siglingar eru örastar upp að landinu og
þar sem fiskiskipin eru flest, og jafnvel þótt
það kæmi á daginn, að skip og bátar, sem að-
eins hefðu talstöðvar, gætu ekki haft nema tak-
mörkuð not af þessum stöðvum.
Ef við íslendingar hugsuðum okkur að taka
upp þetta ágæta fyrirkomulag, eða eitthvað
svipað, þá þarf að athuga hvar þörfin er mest.
En reyndar er ekki um að villast, að það er
suðvesturlandið. Þangað liggur leið flestra skipa
frá útlöndum, upp að Portlandi, Vestmannaeyj-
um og Reykjanesi. Þar eru stærstu fiskiver
landsins, t. d. Vestmannaeyjar, sem jafnframt
er viðkomustaður allra áætlunarskipa, bæði inn-
lendra og útlendra. Þarna eru einnig beztu fiski-
mið landsins, Selvogsbanki. Þar eru fiskiskipin
flest á versta tíma árs. Hinn mesti sægur af
skipum þarf því að geta fundið þarna miðanir
frá landi. Mörg þessarar skipa hafa ekki mið-
unartæki, en flest hafa þau loftskeytatæki og
talstöðvar, og gætu því að líkindum öll haft not
af miðunarstöð.
Að öllu þessu athuguðu er það ljóst, að mið-
unarstöð þarf nauðsynlega að koma upp á suð-
vesturlandi. Nú er loftskeytastöð þegar fyrir í
Vestmannaeyjum og þyrfti aðeins að fá þangað
miðunarmóttakara, sem settur væri upp utan
við bæinn, til þess að forðast truflanir. Þessi
móttakari væri svo í símasambandi við loft-
skeytastöðina og þar með væri miðunarstöðin
komin. Hana þyrfti ekki að starfrækja á nótt-
unni, fyrst í stað, eða á meðan úr því fengist
skorið, hvort virkileg þörf væri fyrir hana eða
ekki. Skip sem ætluðu að fá sér miðun að nóttu
til yrðu að tilkynna það fyrir vissan tíma á
kvöldin. Þetta fyrirkomulag er notað erlendis
á fáförnum skipaleiðum. Ef það hinsvegar kæmi
í ljós, að þörf væri á verði allan sólarhringinn,
væri sjálfsagt að gera það. Tekjur af aukn-
um viðskiptum stöðvarinnar gengju þá að
sjálfsögðu upp í aukinn reksturskostnað henn-
ar. —
Þetta er fyrsta sporið sem þarf að stíga til
verulegra umbóta í þessu efni. Það þarf að koma
upp miðunarstöð í Vestmannaeyjum.
Sú stöð mundi bæta úr brýnustu þörfum, og
gæti ef til vill dugað fyrst um sinn. En óneitan-
lega væri þó þægilegt, að komið væri upp
hjálparstöðvum með símasambandi við Vest-
-mannaeyjar, aðra til krossmiðana fyrir skip,
sem koma frá útlöndum eða eru á ferð við
suðurströndina, hina fyrir svæðið frá Vest-
mannaeyjum að Reykjanesi.
Staðir fyrir hjálparstöð fyrir austan Vest-
mannaeyjar eru vafalaust margir heppilegir.
Rétt er að benda á nágrenni Ingólfshöfða, t. d.
Fagurhólsmýri. Þá stöð mætti nota í allt að 150
mílna fjarlægð frá Vestmannaeyjum, á skipa-
leiðum frá Evrópuhöfnum og alla leið að Port-
landi.
Fánýtt er að segja sem svo, að miðunarstöð,
t. d. í Vestmannaeyjum, sé óþörf, því allt hafi
komist af án hennar hingað til. Það er fjarri
því að vera rétt. Á þessum slóðum eru skip allt-
af að villast, upp að Grindavík, Selvogi, Stokks-
eyri og Landeyjum, að ógleymdum söndunum,
þessum sannkallaða kirkjugarði skipanna. Þar
liggja skipsflökin hlið við hlið á kafi í sand-
inum, svo langt sem augað eygir.
Orsakir þessara ófara skipanna eru margvís-
legar. Sum hefir rekið upp undan álandsvindi
og hafróti, með brotið stýri eða bilaða vél. Önn-
ur — og þau eru fleiri — hafa villst þarna upp
í náttmyrkri, vegna áttavitaskekkju eða
óþekktra strauma. Djúpir álar teygja anga sína
þarna fast upp að landinu. En sandarnir sjálf-
ir sjást ekki fyrr en á þeim steytir, sérstak-
lega þegar snjór er á landinu og fjarlæg fjöll
á landi villa sjómönnum sýn, svo að þeir telja
sig vera fjarri landi og öllu sé óhætt, — þar
til allt er um seinan. Skiptöpum fer nú fækk-
andi við sandana, síðan vitinn kom á Alviðru-
hamra. Þó fer því enn fram, að slys verði á
þessum slóðum, sérstaklega fyrir miðjum Meðal-
landssandi, en þar er enginn viti. Þetta þarf að
girða fyrir í framtíðinni, eftir því sem unnt er.
Fram hjá þessu illræmda svæði þarf að marka
ö 11 u m skipum glögga leið. Skip eiga ekki að
þurfa að villast framar upp á sandana, vegna
vöntunar á miðunum frá landi. En radiovitarn-