Eimreiðin - 01.07.1925, Blaðsíða 24

208 UM UPPRUNA LÍFS Á J0RÐU eihBei£,1,Í
að sjálfkrafa lífkveikju, urðu einmitt til þess að sýna og san^
að hún gat eigi átt sjer stað. Þær færðu órækar sönnur
það, að engin rotnun getur myndast í efni, engin gerð kom|:j
í vökva, ef svo er um búið, að loft nái eigi að að koma
— Var þar með sýnt og sannað, að rotnunar- og gerðar
efnin væru lífverur — frjó eða gerlar, er kæmu úr lofti*111'
en kviknuðu alls eigi í því efni sjálfu, sjálfkrafa, er rotnun
eða gerð hljóp í.
Þó að tilgátur og ætlanir Grikkja um skyndilífgun yrðu í r3ul1
inni svona langæjar og sagt hefur verið, urðu þó ýmsar broV
ingar á þeim með tímanum, og þær sumar svo gagnger^1,
að nýjar hugmyndir um uppruna lífvera spruttu upp af Þel^
Einhver einkennilegasta breytiþróunin á þessu svið1
kenning Buffons (1707—1788). Buffon var einhver hinn mer
asti náttúrufræðingur Frakka á 18. öldinni, og hinn skarP
vitrasti maður. Hann gat ekki felt sig við tilgátuna um skynö .
lífgun eins og hún var víðtækust, en hallaðist frekar að síoa
tilgátunni um að líf kviknaði úr mold fyrir samruna hinl,a
lífþrungnustu efna jarðar. Hann sætti sig þó ekki til lenge,
við þessa hugmynd, en breytti henni á þann veg, að hin 11
þrungnu efni, er líf gæti af kviknað, væri ekki í jörð að f>nl1^
en í líkömum lifandi vera. Hinar óbrotnustu sameindir
hugsar Buffon sér eins og feldar í sérstæð mót í líkama ser
hverrar lífveru; þegar lífveran deyr og líkami hennar rotnaf
þá leysast þessar frumeindir úr skorðum þeim, er þaer 3
sér, en þær deyja ekki; þær eru eigin lífi gæddar og t>rey ^
ast ekki, þótt líkaminn deyi. Þegar frumeindirnar losna 1
læðingi, losast úr samböndum þeim, er þær störfuðu í, moe
lífveran var í fullu fjöri, þá eru þær til taks að mynda nyl
lífverur, nýja líkami, og starfa að vexti og viðgangi þeirra.
Ðuffon áleit að þessar frumagnir lifanda lífs gaetu
eið1
kviknað af sjálfsdáðum né myndast af »dauðu« efni. Hér e.
því eigi aðeins um lífrænt, heldur og um lifandi, líffrjótt e
eða efnistengd að ræða. Og efni þetta er ódauðlegt. 7
Buffon reynir ekki til að leysa ráðgátuna um tilkomu nl
fyrsta lífsneista á jarðríki, um uppruna hinnar fyrstu lífyerl1
Skoðun Buffons átti allmiklu gengi að fagna meðal fransh