Eimreiðin - 01.04.1929, Qupperneq 35

E'MREIÐIN
UM BÍL OG STÍL
123
sem 811 kirkja í öllum löndum var ekki einungis sannfærð
um’ a8 kristnir menn væru þrælar Krists, heldur og þrælar
Páfans. Og henni hafði yfirleitt tekist að sannfæra menn um
Petta. Þetta er sagt um það leyti, er hin kalda dauða hönd
ahúnaðarins á alt hið ytra, reglur og helgisiði, fösturnar,
®naþulurnar og dýrlingamyndirnar, er búin að leggjast yfir
al^rlíf Norðurálfunnar og latína er sungin í hverju klaustri.
a Er það, að munkur úti á íslandi, sem leyft hefir útrás ást
S1nm og aðdáun á dáðríkum mönnum þjóðar sinnar, klýfur í
9e9num lífsskoðun samtíðar sinnar og finnur að hún er reist
a fölskum grunni. »Ég má elska Þorgeir Hávarsson!* hrópar
ann g6gn kjrkju sinni. Kristur hlýtur að skilja og meta
Pennan manndóm. Kristur kallar Þorgeir son sinn en ekki
j, . ■ O9 munkurinn hefur í raun og veru enga trú á, að
r>stur muni ekki kannast við frændsemina um eilífð alla,
öa þótt svo sé um mælt, að hann muni það »hverjum gjalda,
Sem 111 vinnur*.
Hvernig stendur á því, að höfundur Gísla sögu Súrssonar
. 99Ur svo mikla alúð í fáa drætti sína í myndinni af Ingjaldi
agner8ilsey, sem mat sinn eigin persónuleik meira en lífið,
^ en9um íslenzkum manni getur myndin úr minni liðið?
Verni9 stendur á því, að Ingjaldarnir eru svo margir í sög-
Um vorum?
Ein
a.
er orsök allra þessara dæma, er hér hefur verið drepið
011 hin sama, er veldur afnámi Alþingis á réttinum til þess
I heYÍa einvígi, átta til níu hundruðum ára áður en Eng-
um '9ar’ ^rahhar 09 Þióðverjar gera slíkt hið sama. í gegn-
félagsmál öll og bókmentir liggur þessi strengur, sem alt
^ 1 leitast við að vefa sig um: trúin á tign mannsins, trúin
'J'znngildið' Trúin á það, að ríkið sé minna virði en mað-
. n> auður sé minna virði, persónuleikinn hin æðstu gæði
]esneshrar tilveru. Þetta er sú trú, er spannar djúpið milli
u frá Nasaret, er mat sál sína meira en öll ríki veraldar,
$9 hess, sem mest er um vert í norrænni heiðni. Þetta er
lrn> sem á máli vorrar kynslóðar er nefnt lýðræði, er
9um þykir svo vel við eiga að fara háðulegum orðum um.