Eimreiðin - 01.04.1929, Page 53
EIMREIÐIN
SKINNKLÆÐI
141
^°mið í lit til manna, er höfðu það til aukaatvinnu að eirlita
skinn fyrir nágranna sína, gegn ákveðinni borgun.
Eirliturinn var þannig tilbúinn, að eir, helzt í þunnum plöt-
Um, var látið liggja um tíma í einhverjum legi á hlýjum stað,
d. fjósi. Leystist eirið þá smám saman upp. Ofan í þennan
°9 voru skinnin látin, og ofan í honum lágu þau þar til að
Pau þóttu hæfilega lituð. Að því búnu voru þau þurkuð á ný,
u sama hátt og áður.
Eir það, sem notað var til skinnalitarins, var mest úr göml-
Um kötlum og pottum eða frá skipaströndum. Loks fór að
Uerða torvelt að fá eir til litarins, en þá — um 1880 — fór
asteinninn að verða auðfengin verzlunarvara, og því tekinn
^ þessara nota, enda var umsvifaminna að nota hann, og
Sagnið svipað. Þó þóftu blásteinslituð skinn eigi verða svo
þétt
sem eirlituð, og hættara við að fúna og slæpast við
mikla bleytu.
Við verkun húðarskinna var höfð sama aðferð, en þau voru
0 * hæld til þurks á húsaþekjur eða slétta jörð. Voru þá
9erðar með oddmjóum hníf litlar æsar (göt) í jaðra húðanna
°2 í þær stungið tittum (hælum) úr ýmsu efni, þar á meðal
sPerrubeinum af stórgripaleggjum, sem sumstaðar var haldið
^man til þessara nota, og húðirnar hældar á þennan hátt.
n lengur voru þær að þorna út i vztu æsar á jörð
en þiljum.
^ þegar skinnin voru þur eftir litunina, voru þau venjulega
^®n9d upp f eldhús og geymd þar við hæfilegan reyk, þar til
a þau voru tekin til notkunar eða sölu sem fullverkuð.
. Skinn af lömbum og rýrum kindum voru ekki lituð, heldur
Vmist elt í höndum eða brák — þ. e. hrútshorn var fest upp
um sperru eða stólpa, og skinnin samanvafin dregin yfir það,
n9að til þau voru fullelt; síðan höfð í þvengi, belgi um
Sm)ör 0g kæfu, skjóður til að geyma í ýmislegt og til að nota
Sem nestisílát á ferðalögum. Kom þá oft sitt af hverju í ljós,
er fepst var frá skjóðunni.
Q®ruskinn, helzt mórauð eða svört, voru heldur ekki lituð,
fn þótti, að þau næðu að frjósa sem mest, er þau voru
^ u til þurks í fy stu. Við það urðu þau laus og mjúk, sem
væru. Þau voru mjög notuð í ferðalögum yfir reiðtýgi til