Eimreiðin - 01.07.1935, Blaðsíða 52

300
BOÐ OG BAÐSTOFUR
EIJI
hi;ibiS
fyrir Hieron II. í því var vatnsleiðsla og vandaður umbuO'
aður fyrir heit böð.“ „Grikkir baða sig oft, er þeir konia a
skemtigöngu og næstum altaf á undan máltíðum.“ (k*tu
Barthelemy). Þegar ókunnur maður kom á grískt heiniil1’
fékk hann fyrst hað, síðan var hann smurður og nuddaður 111
ilmandi olíu. Loks þar eftir kom matur og drykkur. Þetta viU
sjálfsögð gestrisni og þekt af öllum, hvílík nautn það var a
i'á heitt bað el'tir erfiða göngu eða kalt ferðalag. Um Þettíl’
ásamt fleiru, skrifar Homer, og bækur hans eru taldar vel‘
skrifaðar um eitl þúsund árum fyrir Krists burð. — „Vatn
þvær burtu alt ill“, var máltæki Grikkja.
Þegar Rómverjar voru voldugast stórveldi í þessum hein'1’
voru þeir baðandi þjóð öllum öðru.m fremur, og á vissan
liátt
hafa böðin náð þar hámarki sínu. í byrjun þriðju aldar v°Jtl
íbúar Rómaborgar 2 miljónir. Þá voru í borginni 856 stór a
menn haðhús, þar sem hver er vildi fékk ókeypis bað, siðjU
mörg nokkru vandaðri, þar sem baðið kostaði eitthvað örlm
í einstakra manna íhúðum voru að jafnaði baðherbergi- • 1 r
alls þessa voru í horginni 14 feiknástórar baðhallir, með 0
hófsskrauti og ótal listaverkum. Þarna gátu allir (fyrir o aU
fengið næstum hverskonar böð, sem þeir óskuðu, heit e®‘
köld, gufuböð eða sundlaugar. Hver ein af þessum baðhöH1111
gat tekið á móti fleiri þúsund baðgestum í einu. í þesSlU'
arf
d»'
höllum voru svo líka stórir og skrautlegir salir til ann
alnota: leikfimi, og allskonar íþróttaiðkana, lesturs, vísinu
legra rökræðna o. fl. Rústir eltir þrjár af þessum höllum SJ
enn í dag. „Bað er heilsa“, var máltæki Rómverja.
ást
Vorir norrænu, hraustu forfeður notuðu einnii
kunuU
að meta heit böð, auk þess sem sundið var mjög iðkuð íþ1
rótt'
Baðstofur voru algengar á Norðurlöndum fyrir þúsund árllJl
og voru þær friðlýstar, eins og þingið og heimilið, í gömhu
sænskum lögum (um 1200). .4 15. öld er baðið í Svíþjóð tatl ,
eins sjálfsagt og matur og drykkur, og baðstofur, af svipa
gerð og finska baðstofan, sem haldist hefur og notast biO
ingalítið í Finnlandi í meira en þúsund ár, voru við na‘s
því hvert bóndabýli í Svíþjóð alt fram á 17. öld. ^
Á miðöldunum tóku menn í Mið-Evrópu og víðar að misU
hinar almennu baðstofur; böðuðu sig þar án aðgreinm^