Eimreiðin - 01.04.1936, Page 19

EllIRElÐIN
ÆTTAKKJAHNI SVEITAFÓLKSINS
123
k. *L1 ? fyrir ættstofninn. Þó mun þessari hættu vera misskift
I annig, að lilóðtaka einnar stéttar eða landshluta kemur öðr-
að stéttum eða landshlutum að nokkru gagni í l)ráð. Er næst
laka þag efnj til sérstakrar íhugunar.
VI.
j) V
úr i’ sem áður var mælt, um tilstreymi hæfasta fólksins
sr ®‘Pýðustéttum landsins að meiri menningar- og fremdar-
te?. um þjóðfélagsins, var eigi sagt til að áfellast það eða
n 'la ^isráðið, að öllum sé veittur jafngreiður aðgangur til
ij^nnijigar 0g frama, heldur til að vekja athygli á, að afleið-
í h^a^CSS §an§a * lið raeð lögmálum, sem vinna að misvægi
fólÍ'A ^^lnu, sem llælla stafar af. En það mísvægi er í því
0að breyttir atvinnuhættir, aukin þörf starfsmanna í
Vli.? • rar stöður, og aðrar sambærilegar, og' bætt launakjör
Un 1 kauptúnum og kaupstöðum framar því, sem í sveit-
öie 0lðið greitt — alt þetla hefur leitt til þess, að efnis-
ós'-'i ,lollíið> sem upp vex í sveitunum, sogast sjálfrátt og
lvei latt Þangað, sem meiri virðist von vegs og frama, og
jjVv. r ekki í sveitirnar aftur, né afkomendur þeirra. »Þunga-
er fl' Wððlifsins«, sem ávalt hefur verið í sveitum landsins,
sl lamiig smámsaman að færast þaðan í kauptún og kaup-
þ1’ °S þá einkum til Reykjavíkur.
ÍyriJ • ulsoS úr sveitum í bæi og borgir er ekkert sérstakl
sveú ni^ði fyrir ísland, né heldur hitt, að sá hluti æskufólks
(),ruaU11 a> sem fjölhæfustum gáfum er búinn, leiti þaðan burtu
sin • ''einur. Þjóðfélagsfræðingar í ýmsurn löndum hafa þrá-
að f.S lcveðið fast að orði um það, að borgirnar þuríi alt al'
að
sem
iiahí blóð(( úr sveitunum, ef menning þeirra eigi
taena b°rfi. En hitl er einkennilegt, að samhliða því sem
a ótí lala li0raið auga á þessa reynslu, skuli ekki hafa bólað
sífej icl Um> að eðliskostir sveitafólksins gengi lil rýrðar, við
að Uan útilutning úrvalsins af fólki þeirra. Að sjálfsögðu ber
Scm Vailllasl við, að það er ekki nema lítill hluti þess fólks,
ek].j Ul. sveitunum flytur, er heitið getur úrval, en það raskar
HÚVernnu> sem í þessu sambandi skiftir öllu máli, að með
ekkj ?nði. atvinnuháttum og þjóðskipulagi getur sveitunum
þar y laldist á nema litlu broti af kostamesta fólkinu, sem
ipgar^ Uldl — enda hefur borgunum fyrir það orðið menn-
hafa fj®Ur. styrkur að »nýju blóði« úr sveitunum, að þær
,le§ið til sín ríflegan hlula af blóma kynstofnsins þar.
hafa s llað veldur því, ef borgir, sem um áratugi eða aldir
blóði((0iað 111 sin kjarnafólk sveitanna, þurfa í sífellu á »nýju
itynstof •an að balda? Ef alt væri með feldu, ætti blórni
Usins að hafa náð þar öruggri íotfestu, jalnvel hrein-