Eimreiðin - 01.04.1941, Blaðsíða 120

232
RITSJÁ
eimreiðih
um i stuttri likamslýsingu sem
þessari, og ætluð er alþýðu til
lestrar og fræðslu. Verður ekki
varizt þeirri hugsun, að óþarflega
nákvæmlega sé að því gengið að
iýsa hinni hárfinu byggingu sumra
liffæra, sem smásjáin ein sýnir.
Þykir sem réttara hefði verið að
lýsa samræmi og samstarfi hinna
einstöku iíffæra itarlegar en gert
er og smásjárrannsóknum sleppt.
Húðin er, eins og réttilega er fram
tekið, útvörður og brynja líkam-
ans, með sinum skynjunar- og
varnartækjum. En hún er meira.
Hún er eitt höfuðhreinsunartæki og
má segja öndunarfæri líkamans,
sem hefur næstum eins mikla þýð-
ingu og lungun sjálf til verndunar
lífi og heilbrigði. Má í þessu sam-
handi benda á það, að ef hörund
manna eða dýra er smurt yfir með
loft- og vatnsheldu efni, þá devr
maður eða dýr mjög skyndilega.
Þau kafna. Af sömu ástæðu er það
sennilegt, að ef meira en % hluti
hörundsins verður fyrir bruna,
jafnvel þótt vægur sé, er lifinu
hætta húin. Þá er það vel kunn-
ugt, að loft og ljós hafa fyrir áhrif
sin á húðina hin mestu áhrif á
heilsufarið í heild því til eflingar,
t. d. til lækninga á berklaveiki, og
til þess að styrkja likamann til
þess að standa af sér ýmsa kvilla.
Eru þau áhrif að likindum inciri
en svo og viðtækari, en að þau stafi
öll af D-bætiefnismvndun i húðinni.
.4 bls. 37 er þess getið, að lient-
ugt sé, að ytri fatnaður sé sem
þéltastur i kulda. Benda má á, að
ofmikið má að því gera að þreyta
göngu i vatnsþéttum yfirhöfnum.
Hef ég séð fólk verða holdvott af
svita, sem nær ekki að gufa út,
vegna þess að þéttar yfirhafnir
hindruðu of mjög útgufun. Er ]>a
hætt við ofkælingu.
Á bls. 48 er getið um þreytuna
og orsakir hennar, mjólkursýru-
myndunina í vöðvunmn við erfiði-
Súrefnið er ekki fljót og einlilít
vörn gegn myndun mjólkursýrunn-
ar. Til þess útheimtist ekki síður
rikulegur forði lútargæfra málm-
salta í blóðinu til þess að gera
mjólkursýruna óvirka, jafnóðmn og
hún myndast. Þessi lútargæfu sölt
verður fæðan að leggja til. Þess
vegna er það áríðandi fyrir iþrótta-
menn að neyta lútargæfrar fæðu, er
þeir þreyta kappleiki.
Höf. minnist nokkuð á lieilbrigði
tannanna og þýðingu þeirra fvrir
meltinguna. Getur liann þess, að
tannskemmdir séu að verða svo al-
gengar, að telja megi þjóðarsjúkdóm,
sem svo að segja enginn sleppur við.
Höf. segir, að menn liafi reynt að
skýra, hvernig á þessu tannsjúk-
dómafári standi, þvi aðrar þjóðir
liafi sömu sögu að segja. Hafi mik-
ið verið unnið að þessum rann-
sóknum, en engin vissa fengin. Höf-
undur endurtekur þessa staðhæf-
ingu í kaflanum um tannskemmd-
irnar, að menn viti ekki um orsakir
tannveikinnar lijá menningarþjóð-
um. Hins vegar séu margar getgát-
ur uppi, og telur nokkrar Jieirra.
Ein tilgátan er sýrumyndun i mat-
arleifum kringum tennurnar fyrir
tilverknað gerla. Þessa tilgátu
hrekur höf. strax sem ófullnægj'
andi.
Þá er kalkskortur, hætiefnaskortur
og fábreytt fæði. Telur höfundur
þessar tilgátur ófullnægjandi, þ'i
enginn munur sé á kalkinnihaldi 1
heilum og skemmdum tönnum, en