Eimreiðin - 01.07.1952, Page 22

174
SKÁLDSKAPUR GUÐMUNDAR FRlMANNS
eimreiðin
þessi fámenni hópur fór aS siSustu einnig aS efast um afdrif skálds-
ins. HafSi hann fleygt hörpunni frá sér fyrir fullt og allt?
IV.
Þegar halla tók aS haustnóttum síSastliSiS suinar, varS öllum aug-
Ijóst, aS GuSmundur Frímann liafS'i ekki fleygt hörpunni frá sér eSa
sett hana undir þagnarlás: Þá kom út ný kvæSabók eftir hann, sem
sannaSi öllum, aS liann hafSi ekki gleymt listatökunum.
Bók þessi hefur fengiS stórum lofsainlega dóma margra merkra
manna, þéitt sumum þeirra þyki nóg um bölsýni skáldsins.
GuSmundur kallar bók sína Svört verSa sólskin. ÞaS er í meira
lagi dapurlegt nafn, enda tekiS úr ægilýsingum Völuspár um aSdrag-
anda heimsslita. En þaS er réttncfni á bókinni. Þunglyndis liefur gætt
í öllum fyrri kvæSabókum lians, en Iangmest í þessari siSustu. Hún
hljóSar aS nokkru leyti um sólmyrkva sumargleSi, brotnar horgir og
hve örstutt sé ógleymisstundin áSur sígur fold í mar. En um þetta er
víSa sungiS af sjaldgæfri fegurS, meS óbrigSuIu orSavali og svo laS-
andi ljúft aS snilld er á.
En þrátt fyrir þctta ríkilála þunglyndi GuSniundar, má þó enginn
ætla, aS aldrei birti upp í síSustu bók lians. Helgi Valtýsson, rithöfund-
ur, liefur í ágætum ritdómi um hókina líkt henni og áhrifum hennar
viS skýjarof. Þetta er heppileg og sönn samlíking. Þó aS skýþykkniS se
mikiS sums staSar í bókinni, mun þó oftar en hitt rofa til sólar og viS
gelur boriS, aS liimininn þurrki af sér öll ský og viS manni brosi ,,röS-
ull rósfagur11. Þetta ber t. d. viS í kvæSinu Sumarnótt. ÞaS er fagnandi
rómur, sem syngur aSrar eins vísur og þessar:
„Ég vakti í nótt, nú veit ég livaS því réSi:
Ég vænti komu þinnar, sunnanátt!
Hver biSi ekki þín meS glöSu geSi,
sem getur hlegiS svona undur dátt?
Ég heyrSi ærsl þín sunnan yfir sanda,
þú söngst og þuldir jafnt til beggja handa
þinn hagkvcSlinga liátt.
— AS vitum mínum berSu harkarrcnnnu,
hlóShergsþef og lyngsins anganföng.
Ó, kveddu vorsins valnsdælingastemmu,
verSi drápan eilíflöng.
Af heiSum leystu martröS hvítra mjalla,
Iát mikil vötn i drottins nafni fulla
til sævar fram meS söng!“
Þessu líkt kemur víSar fram.
GuSmundur Fríinunn hefur jafnan smíSuS sér talsvert af nýjum og
frumlegum bragháttum, sem falla vel aS efni; og ríkulegt rímskrúS,