Eimreiðin - 01.09.1974, Síða 66

ÉIMREIÐlN
hermála, sem er jafnvel stórþjóð þungur baggi. Ráðamönnum
í Moskvu var það ljóst, að almenningur var orðinn þreyttur á
svo gífurlegum fjáraustri til hermála á sama tíma og ekkert
var gert til þess að hæta lífsskilyrði fólks. Þeir vissu mætavel,
að Sovétríkin voru komin langt aftur úr Vesturveldun-
um á sviði tækniþróunar og iðnaðarmála og að þeir stæðu al-
drei jafnfætis Vesturlandabúum á þessu sviði. nema með að-
stoð hinna siðarnefndu. Launþegar í Sovétríkjunum liafa kraf-
izt þess leynt og ljóst, að yfirvöld hæltu afkomu landsmanna
með t. d. auknu vöruvali í verzlunum og meiri lífsþægindum.
Bílar, heimilistæki, fatnaður og annar varningur neyzluþjóð-
félagsins er efstur á óskalisla sovétborgara. Stjórnvöld Sovét-
ríkjanna hafa enn ekki orðið við þessum kröfum nema að
takmörkuðu leyti, en þau vita, að tíminn til endurbóta á þessu
sviði styttist óðum. Það eru einmitt vestrænar verksmiðjur og
bætta sambúð.
tækniþekking, sem sovéskir ráðamenn vilja fá í skiptum fyrir
En það er ekki aðeins verksmiðjur og tækniþekking, sem
þeir girnast á Vesturlöndum. Þeir vilja einnig kaupa fullkomn-
ustu tölvur, sem völ er á, auk þess óska þeir eftir að fá að
framleiða þær í Sovétríkjunum, bæði til að nota í þágu al-
mennings og hernaðar, en Vesturveldin vilja ekki leyfa það.
Sovétmönnum er það ljóst, að þeir hafa eytt allt of miklum
fjármunum í hernað og vopnaframleiðslu, auk þess sem þeir
liafa sóað of dýrmætum tíma til þessara mála á kostnað ann-
arra mikilvægra þjóðmála. Ilervæðing hefur bitnað á vísinda-
legum rannsóknum og tækniþróun almennt, sem nauðsynleg
er öllum nútímaþjóðfélögum.
Þetta er ekki einstefnuþróun, heldur liafa valdhafar í
Sovétríkjunum og A-Evrópu ýmislegt að bjóða, sem Vestur-
landabúar hafa augastað á og vilja fá í vöruskiptum. Fyrst má
nefna næstum óþrjótandi markaði þessara ríkja, en það er nú
nauðsynlegt fyrir iðnríki Vesturlanda að finna nýja markaði,
þ. e. a. s. markaði, þar sem unnt er að selja vestrænan varning.
Því miður er staðreyndin sú, að þróunarlöndin hafa ekki efni
á að kaupa mikið frá hinum auðugu iðnríkjum, nema við mjög
hagkvæm greiðslukjör, sem ekki eru ætíð í boði.
Bandaríkjamenn og aðrir Vesturlandabúar vilja kaupa jarð-
gas frá Síberíu, og þegar hafa verið gerðir samningar um sölu
j)ess þaðan, en flutningavandamálin hafa enn ekki verið leyst
á hagkvæman hátt, en það stendur til bóta. Þá vilja Bandaríkja-
menn og V.-Evrópubúar kaupa hráefni og góðmálma frá A.-
Evrópu og Sovétríkjunum. Auk þess er áhugi á orku-
310