Ægir - 01.03.1982, Qupperneq 22

ýmsum fyrirbrigðum megi leita í ánum sjálfum, en
veiðar Færeyinga hafa fengið menn til að gleyma
öllu slíku.
Með því að koma fyrir gönguseiðagildrum í
nokkrum laxveiðiám landsins mætti mæla fram-
leiðslu þeirra beint. Þá mætti merkja seiði, fylgjast
með afföllum í sjó og yfirleitt fá upplýsingar um
alla þá þætti er máli skipta í lífsferli laxins. Ef
þetta hefði verið gert t.d. í Selá og Vesturdalsá s.l.
fimm ár væru menn ekki að deila um það nú hvað
hefði orðið um laxinn sem hvarf.
Heimildir.
Guðjónsson, Þór. 1982. Laxveiðar á Norður-Atlantshafi,
Freyr nr. 2. 86-93.
Kristjánsson, Jón. Tómasson, Tumi. 1981. Sveiflur í laxa-
göngum og hugsanlegar orsakir þeirra, Freyr nr. 11, 417—422.
Ricker, W.E. 1954. Stock and Recruitment. J.Fish.Res.
Board Can. 36 11:559—623.
Jón Kristjánsson:
Dragnótaveiði í silungs-
vötnum
Inngangur
Flest silungavötn landsins eru í órækt vegna van-
veiði. Silungur er smár og magur vegna offjölgunar
og fiskframleiðsla vatnanna er í lokaðri hringrás
(framleiðsla = rotnun) vegna þess að ekki er úr þeim
tekið. Vötnin gefa ekki af sér tekjur meðan ekkert er
veitt í þeim.
Árið 1980 veitti Framleiðnisjóður fé í þeim tilgangi
að auka arðsemi silungs sem gengur laus í vötnum
landsins. Hluta þessa fjár skyldi varið til ýmiss konar
veiðarfæratilrauna, til þess að auðvelda nýtingu vatn-
anna. Nokkurn tíma tók að ákveða hvernig að þess-
um málum skyldi staðið þannig að framkvæmdir
töfðust fram eftir vori 1981. Var það ekki fyrr en um
miðjan maí að undirbúningur gat hafist fyrir alvöru.
Sumarið 1981 voru veiðarfæratilraunirnar tvíþættar.
í fyrsta lagi voru búnar til silungsgildrur (fastar veiði-
vélar) sem dreift var til nokkurra bænda svo reyna
mætti þær við mismunandi skilyrði. Tilraunin tókst
illa, m.a. vegna þess að framleiðanda höfðu orðið á
mistök við gerð gildranna. Uppgötvaðist þetta e
fyrr en átti að fara að dreifa þeim í ágústmánuði-
var orðið of seint að lagfæra gildrurnar. Hinn Þa; ^
veiðarfæratilraunanna var tilraunir með dragnot i
ungsvötnum.
Tilraunir með dragnót
Frá fornu fari hafa ýmiss konar voðir og Ii;
verið notaðar til veiða í vötnum, oft með ágm1^
árangri, einkum þar sem fiskur safnast saman í N
ur. Voðirnar voru dregnar með handafli, en stum
voru notuð dráttardýr.
Árið 1848 fékk danskur sjómaður Jens
hugmyndina að veiðarfæri því sem nú er kallað d
sel^
torf'
duh1
Vsevd
nót (eða á dönsku snurrevaad). Hugmyndina
fé^
tl
hann frá ádráttarnótum svipuðum þeim sem enn
notaðar í vötnum. En i staðinn fyrir að ádráttarn
er dregin á land er dragnótin dregin um borð íve
skip' , ður
Af skiljanlegum ástæðum var ljóst að útbúna ^
sem nota ætti í stöðuvatni yrði að vera fíngerðari
meðfærilegri en sá sem notaður er við sjávarvei
Einnig eru mörg vötn svo litil og grunn að ekkive j
ur við komið bátum af þeirri stærð, að hægtse ^
lan"
uier
hífa nótina með þeim. Ákveðið var að hífa ur i
til að byrja með, á svipaðan hátt og gert er í venj
um ádrætti, og nota til þess vökva-kraftblakkir feS ^
á bíl. Spurningin sem mest áríðandi var að fa s ^
við, og réð raunar útslitum var sú, hvort tógin n>yn^
smala silungi á sama hátt og dragnótartóg snl ,
saman kola og ýsu. Þegar tilraunirnar hófust k° *
ljós að sú var raunin, a.m.k. í grunnum vötnum
Tilraunaveiðar með dragnót. Myndin sýnir það, þegar veri ^
hífa nótina. Tveimur kraftblökkum er komið fyrir á búkM’ ^
festur er við jeppann. Tógin eru hringuð niður í körfu.
er tekin við Sléttuhlíðarvatn í Skagafirði.
126 — ÆGIR