Tímarit lögfræðinga - 01.01.1954, Blaðsíða 38

um, hve oft andleg afbrigði virðist verða völd að lagabrot-
um, var að rannsaka geðheilbrigði fanga.
Allaií þær rannsóknir benda til þess, að wna-glæpamenn
séu að heita má allir eitthvað psykisk abnorm, og aörir
afbrotamenn oft líka. Margar rannsóknir í Danmörku,
Þýzkalandi, Italíu, Bretlandi og fleiri löndum telja 30—
60% allra fanga ekki geðheila. Fávitaháttur er mjög tíður,
geðveiki er mun tíðari en meðal almennings, en einkum er
geðveila alls konar afar algeng, sums staðar talin um og
yfir 50%.
Þótt ekki sé til neinn sérstakur geðsjúkdómur, sem glæp-
semin sé aðaleinkenni við, og þótt glæpir þeir, sem geð-
veikir fremja, séu yfirleitt hinir sömu og geðheilir gera,
þá vekja samt vissir glæpir mjög oft grun um geðveiki hjá
þeim, sem þá fremja. En það eru einkum öll hryðjuverk,
morð og íkveikjur, og aðrar skemmdir, misþyrmingar og
kynferðisglæpir, sem hér koma til greina.
Alveg sérkennileg einkenni fyrir afbrot geðveikra eru
ekki til. En þó getur tegund glæpsins vakið grun um geð-
veiki, enn fremur það, hvernig hann er framinn, og loks
getur það gagnvart hverjum hann er framinn vakið grun
um geðveiki.
Sumir geðveikir og fávitar eru oft, að því er virðist,
mjög „útsmognir" í gerðum sínum. Oftar virðast þó glæpir
þeirra eins konar skyndibrögð, óundirbúnir, illa eða rang-
hugsaðir, klaufalega eða kjánalega framdir. Einkum er
þetta títt hjá sljófguðum sjúklingum, fyrir elli eða sjúk-
dóma sakir, svo og hjá fávitum. Einnig hjá sjúklingum í
þokuvitundarástandi vegna flogaveiki, áfengisnautnar eða
ofsalegra geðbrigða. Gagnvart hverjum glæpurinn er
framinn er oft nóg til þess að vekja grun dómarans um
geðveiki, t. d. nauðgunartilraunir við háaldraðar konur eða
ung börn, árásir á alsaklausa menn, morð á eiginkonu,
eiginmanni eða börnum.
En þó að bæði tegund glæpsins, hvernig hann er framinn,
og gegn hverjum, geti allt orðið til þess að vekja grun
32