Tímarit lögfræðinga - 01.01.1954, Blaðsíða 43

farið, að maður á meðan geri einhverja vitleysu, eða verði
þær mjög þéttar, eins og t. d. ef menn eru illa sofnir eða
þreyttir af einhverjum ástæðum, þá er hætt við, að dóm-
greind manns verði lakari og siðferðilegar hömlur eitt-
hvað sljórri en ella, svo að menn kunna að aðhafast ýmis-
legt það, sem verið getur á mörkum þess lagalega eða leyfða,
eða jafnvel beinlínis gerzt brotlegir við lög og landsrétt.
Er oft mjög erfitt að komast að raun um, hvort um þann-
ig meðvitundargloppu hafi verið að ræða hjá afbrota-
manninum, einkum ef langur tími er liðinn, en stundum er
það líka mjög Ijóst, einkum hefur mér virzt vera svo
í mörgum tilfellum, þegar um kynfei'ðisafglöp hefur
verið að ræða. Þegar um sexuell brot er að ræða, ber þess
að minnast, að mönnum á svona augnablikum er hættara
við exhibitionismus, jafnvel þó að mennirnir virðist vera
algerlega heilbrigðir undir öðrum ki'ingumstæðum.
Þetta ástand er ekki sams konar og það, sem tekið er
fram í 75. gr. hegningarlaganna, um það þegar maður
hefur framið brot í ákafri geðshræringu, vegna skamm-
vinns ójafnvægis á geðsmunum, að þá megi færa refsing-
una niður, þó með takmörkunum, ef um áfengisneyzlu
hefur verið að ræða. Það er alkunna, að ofsaleg geðshrær-
ing getur iðulega gert það að verkum, að menn ekki vita,
hvað þeir gera. En um geðshræringuna, og sérstaklega
allan aðdraganda hennar, er alltaf hægt að fá upplýsingar
og kemur þá til greina fyrir geðlæknirinn að meta, hvort
aðstæður allar hafi verið þannig, að geðshræringin svari
til þeirra, eða hvort hún hafi verið svo miklu meiri, að
grun veki um einhverja alvarlegri bilun hjá manninum.
Réttarstaða ellihrumra mun vera svipuð og geðveikra
eða annarra með minnkað sálarþrek og þroska. Um konur
undir vissum kringumstæðum er og svipað að segja. Al-
kunna er stelsýki kvenna um tíðir og meðan þær eru ófrísk-
ar, svo og rugl- og þokuvitundarástand margra skömmu
eftir fæðingu, svo og erotoman tilhneigingar margra
kvenna á tíðabrigðaskeiðinu. Verða þessi eðlilegu tíma-
37