Tímarit lögfræðinga - 01.01.1954, Side 58

varða venjulega einungis það, sem leiðrétta þarf. —
3. Hæstaréttardómarinn telur, að gagnrýnandi dómsúr-
lausna þurfi og eigi ekki einungis að athuga dómsorð og
forsendur dómsúrlausna, heldur einnig málsslcjölin. Þessi
krafa mun þó vera of almenn. Til fullkomlega rökstuddrar
gagnrýni um sum atriði dómsúrlausna sýnist athugun máls-
skjala vera óþörf. Og skulu nokkur slík tilvik nefnd.
a) Það ber ósjaldan við, að ummæbi finnist í forsenclum
dóms, sem málssjölin geta cnga fræðslu veitt um, ummæli,
sem skipta engu um málsúrslit, en geta þó orkað tvímælis.
1 máli því, er í Hrd. XXIII. 679 getur, var úrlausnaratriðið
það, hvort A hefði með athöfnum sínum firrt sig afnota-
rétti af húsnæði, sem hann hafði haft á leigu í húsi B.
Hæstiréttur komst réttilega að þeirri niðurstöðu, að A
hefði hagað sér svo, að B hefði mátt ráða þar af, að A
hefði látið af afnotarétti sínum. En A átti „ýmis konar
dót“ í húsnæðinu, sem B flutti með skilum heim til hans í
annað húsnæði, sem hann (A) hafði flutt sig í. Hæstiréttur
segir, að B hafi verið „löglaust" að flytja „dót“ þetta úr
húsi sínu til A án atbeina fógeta. 1 málinu krafðist A inn-
setningar í húsnæðið, sem hann hafði haft í húsi B. Þeirri
kröfu var hrundið bæði í fógetadómi og hæstarétti. Um
annað var ekki deilt. Ummælin um brottflutning „dótsins"
sýnast hafa verið óþörf til rökstuðnings dómsniðurstöðu.
Til gagnrýni á þeim virðist athugun skjala málsins hafa
verið óþörf. Allskostar ólíklegt, að málsskjölin hafi haft
nokkuð það að geyma, sem gæti helgað ummælin eða rök-
stutt þau.
b) Einatt er um réttarfarsatriöi, oftast heldur einföld,
að tefla, svo sem frávísun, ómerking úrlausnar héraðsdóm-
ara eða aðfinningar vegna galla á málsmeðferð o. s. frv.
I máli einu til innheimtu opinbers gjalds var t. d. samið
um það, að fógetagerð færi fram í Reykjavík, þó að varn-
araðili (requisitus) ætti annarsstaðar heimili. Spurning
var hér, hvort heimild 81. gr. laga nr. 85/1936 til þess að
semja um varnarþing næði til þessa máls. Meiri hluta dóm-