Ægir - 01.02.1995, Blaðsíða 45

Skipsströnd fyrir Oræfum
Samantekt frá Kvískerjum
Meðal gagna sem bárast til Ægis vib vinnslu greinar um
flakaskrá var skemmtileg og fróðleg samantekt
Kvískerjabræðra um skipsströnd fyrir Öræfum frá því
sögur hófust til dagsins í dag. Bræðurnir á Kvískerjum
eru löngu þjóðkunnir fræðimenn hver á sínu svibi og
þessi skrá er meðal þess sem liggur eftir þá og barst til
Ægis af Sjóminjasafninu í Hafnarfirði. Það mun einkum
hafa verið Flosi Björnsson sem vann að gerb hennar.
Eins dauöi er annars brauð
Skráin telur 39 skipsströnd fyrir Öræfum, rekur staðsetn-
ingu, nöfn skipa, afdrif, orsök strands og hver not urðu af
skipinu, en Öræfabændur litu á skipsströnd sem hlunnindi
og nýttu það sem hægt var úr flökunum. Flökin voru rifin
og timbriö nýtt til bygginga, farmur og tæki seld hæstbjóð-
anda og skipsklukkur enduðu sem kirkjuklukkur. Elsta skip-
ið á skránni er skip Þórðar Illuga Eyvindssonar sem strand-
aði á Breiðársandi um 910 á leið frá Noregi. Samkvæmt
skránni má ætla að allir hafi komist af.
Frægasta skipið á skránni er náttúrlega Het Wapen von
Amsterdam, stundum kallað „gullskipið", sem strandaði á
Skaftafellsfjöru 19. september 1667 í illviðri. Farmurinn var
dýrmætur og hefur mikib verið leitað ab flakinu - án árang-
urs enn.
Skipsklukka varð kirkjuklukka
Sem dæmi um „gott strand" má taka Rover of Newcastle
sem strandaði á Hnappavallafjöru 14. nóv. 1817. Skipið var
mannlaust þegar það fannst. í athugasemdum er skráb
timbur, járn og klukka í farminum og talsvert hafi komið til
uppboðs, þar á meðal hvítar útsæðiskartöflur sem voru sett-
ar niður í Svínafelli en klukkan varb að kirkjuklukku.
Dapurlegur þáttur útgerðar endurspeglast í skránni
Saga fiskveiða við suðurströndina endurspeglast á dapur-
legan hátt í skránni en í lok 19. aldar stranda þar franskar
fiskiskútur en þýskir og breskir togarar eftir aldamótin.
Stundum varð mannbjörg og stundum ekki.
Fyrsta íslenska skipið í þessari skrá er Veiðibjallan,
flutningaskúta með hjálparvél sem fór upp á Fellsfjöra 14.
nóvember 1925 eftir að hafa laskast í óveðri. íslendingar
virðast hafa kunnað betur að varast hættur sandanna fyrir
Öræfum því næsta óhapp þar sem íslenskt skip strandar er
skráð 1963.
Eftir 1966 eru 9 skipsströnd skráð og eru þab eingöngu
íslensk fiskiskip og varð alltaf mannbjörg og yfirleitt tókst
ágætlega að draga skipin á flot. Síðasta færslan í skránni er
Nökkvi VE sem strandaði 9. maí 1980, 6 km vestur af Ing-
ólfshöfða í slæmu veðri. Mannbjörg varð. O
Togarabrúökaup
Brúðhjónum, sem kjósa sérstætt umhverfi fyrir gift-
ingarathöfnina, stendur nú til boða að láta splæsa sig
saman um borð í gamla Grimsby-togaranum Ross Tig-
er sem nú er fljótandi sjóminjasafn í Grimsby.
Athöfnin er framkvæmd af Alf Hodson, fyrrum tog-
araskipstjóra, nú leiðsögumanni í safninu, í hefð-
bundnum vinnufötum togaramanna, sjóstakki, klof-
stígvélum og meb sjóhatt. Eftir að þessi nýja þjónusta
var kynnt hefur fjöldi fyrirspurna borist til safnsins.
Að sögn forstjóra safnsins stendur til að færa út kví-
arnar í þessum efnum og bjóða í framtíðinni fjölþætt-
ari þjónustu, s.s. brúðkaupsferðir norður að heim-
skautsbaug og ennfremur sérstaka útfararathöfn þar
sem ösku látinna er varpað í sjóinn.
(Fishing News, jan. 1995)
o Austurströnd 1-170 Seltjarnarnes
'v Sími: 562-5580 • Heima: 552-7865
Fax: 562-5585
Eigum á lagen hina
viOunkenndu DUTCHI
nalmótora
SKIPAVARAHLUTIR HF.
HABSTÆÐ VERÐ
0,25 ■ 90 kW220/380 - 380/060 volt
Allan gerðir flansa
ÆGIR FEBRÚAR 1995 45