Tímarit lögfræðinga - 01.06.1999, Page 51

59 Með vísan til þess sem að framan greinir telur dómstóllinn að EES-samning-
urinn sé þjóðréttarsamningur sem er sérstaks eðlis (sui generis) og sem felur í
sér sérstakt og sjálfstætt réttarkerfi. EES-samningurinn kemur ekki á fót tolla-
bandalagi heldur þróuðu fríverslunarsvæði ... Samruni sá sem EES-samning-
urinn mælir fyrir um gengur ekki eins langt og er ekki eins víðfeðmur eins og
samruni sá sem Rómarsamningurinn stefnir að. Hins vegar ganga markmið EES-
samningsins lengra og gildissvið hans er víðtækara en venjulegt er um þjóðrétt-
arsamninga.
60 Dómstóllinn telur að markmið um einsleitni og það markmið að koma á og
tryggja rétt einstaklinga og aðila í atvinnurekstri til jafnræðis og jafnra tækifæra
komi svo skýrt fram í samningnum, að EFTA-ríkjunum, sem aðild eiga að samn-
ingnum, hljóti að bera skylda til að sjá til þess að það tjón fáist bætt sem hlýst
af því að landsréttur er ekki réttilega lagaður að tilskipunum.
61 Ákvæði 3. gr. EES-samningsins rennir frekari stoðum undir þá skyldu samnings-
aðila að sjá til þess að tjón fáist bætt. ...5
Niðurstaða dómstólsins var því sú að aðilum EES-samningsins beri skylda til
að sjá til þess að það tjón fáist bætt sem einstaklingur verður fyrir vegna þess
að landsréttur er ekki réttilega lagaður að ákvæðum tilskipunar sem er hluti
EES-samningsins.6
2.4 Athugasemdir
í EES-samningnum er ekki að finna sérstakt ákvæði sem mælir fyrir um það
að samningsaðilum sé skylt að bæta tjón einstaklinga sem stafar af vanefndum
viðkomandi ríkja á samningsskuldbindingum sínum. Af þeim sökum er óvíst,
og jafnvel ólrklegt, að EFTA-ríkin hafi í samningaviðræðum um EES-samning-
inn gert ráð fyrir því að samningurinn kynni að fela í sér rétt einstaklinga til
skaðabóta. í því ljósi verður sjálfsagt ávallt talið umdeilanlegt hversu sannfær-
andi forsendur EFTA-dómstóllinn hefur fært fram fyrir því að slík meginregla
sé hluti af samningnum. Þykir ekki ástæða til að taka afstöðu til þess hér en fyrr
hefur verið að því vikið hvaða sjónarmið mæla með slíkri niðurstöðu og hver
gegn.7 Á hinn bóginn er rétt að víkja stuttlega að ummælum dómstólsins í 63.
málsgrein. Þar segir:
Það leiðir af 7. gr. EES-samningsins og bókun 35 við hann að EES-samningurinn
felur ekki í sér framsal löggjafarvalds. Meginreglan um skaðabótaábyrgð ríkisins er
5 3. grein EES-samningsins er svohljóðandi: „ Samningsaðilar skulu gera allar viðeigandi almennar
eða sérstakar ráðstafanir til að tryggja að staðið verði við þær skuldbindingar sem af samningi þess-
um leiðir. Þeir skulu varast ráðstafanir sem teflt geta því í tvfsýnu að markmiðum samnings þessa
verði náð. Þeir skulu enn fremur auðvelda samvinnu innan ramma samnings þessa“.
6 Cosmas aðallögsögumaður hefur komist að þeirri niðurstöðu að meginregla um skaðabótaskyldu
samningsaðila sé ekki hluti af EES-samningnum, sbr. álit hans 19. janúar 1999 í máli C-321/97
Ulla-Brith Andersson o.fl. gegn sœnska ríkinu.
1 Óttar Pálsson: „Skaðabótaábyrgð aðildarríkja EES-samningsins gagnvart einstaklingum og
lögaðilum“. (1998) 48 Tímarit lögfræðinga, 2. hefti, bls. 124-151.
117