Tímarit lögfræðinga - 01.06.1999, Blaðsíða 62

Ekki er hægt að útiloka það að Evrópudómstóllinn eða EFTA-dómstóllinn muni
í framtíðinni meta þessi brot á sama hátt og önnur í stað þess að leggja það skil-
yrðislaust til grundvallar að aðildarríki hafi gerst sekt um nægilega alvarlega
vanrækslu og með því bakað sér bótaskyldu. A hinn bóginn má gera ráð fyrir að
þegar um er að ræða augljósa vanefnd eins og það að innleiða ekki tilskipun innan
réttra tímamarka þá komi það í hlut viðkomandi aðildarríkis að bera fyrir sig
réttlætingarástæður. Við slíkar kringumstæður kann það að reynast erfitt og ljóst
er að ekki myndi þýða að bera fyrir sig sérstakar aðstæður innanlands svo sem
fjárskort eða það að stjórnskipulegar leiðir við lagasetningu séu þungar í vöfum.40
í landsrétti einstakra aðildarríkja má aldrei gera mildari sakarkröfur en svo
að „nægilega alvarleg vanefnd“ geti haft bótaábyrgð í för með sér.41 Aðildar-
ríkjum er hins vegar sjálfsagt frjálst að veita einstaklingum rýmri rétt að lands-
rétti en þeir njóta samkvæint réttarreglum EES-réttar.42
Eins og fram hefur komið nefndi EFTA-dómstóllinn í máli Erlu Maríu
Sveinbjörnsdóttur nokkur atriði sem dómstóll getur litið til við mat á því hvort
vanefnd viðkomandi ríkis sé nægilega alvarleg í þeim skilningi sem hér hefur
verið lagður í það hugtak. Er rétt að víkja að þeim nokkrum orðum.
Var reglan sem brotið var gegn skýr og nákvæmlega afmörkuð eða var hún
til þess fallin að valda misskilningi? Hér skal sem dæmi nefnt að í British
Telecommunications var tekið fram að regla sú sem á reyndi væri ekki skýr og
að hægt væri að færa frambærileg rök fyrir annarri niðurstöðu en dómurinn
taldi rétta.43 Var því ekki talið um brot að ræða.
Atvik voru þau að breskur dómstóll vísaði til Evrópudómstólsins nokkrum spuming-
um um skýringu á tilskipun nr. 90/53144 um reglur um innkaup stofnana sem meðal
annars sinna fjarskiptum. Tilskipunin undanskilur ákveðnar stofnanir frá reglunum
og snerist ágreiningurinn um undanþáguákvæði 8. gr. Segir þar meðal annars:
1. Tilskipun þessi gildir ekki um samninga sem samningsstofnanir sem stunda starf-
semi sem lýst er í d-lið 2. mgr. 2. gr. bjóða út og gera vegna kaupa sem eingöngu
eru ætluð til að gera þeim kleift að veita eina eða fleiri tegundir fjarskiptaþjónustu
þar sem öðrum stofnunum er frjálst að bjóða sömu þjónustu á sama landsvæði og
með sambærilegum skilyrðum.
2. Samningsstofnanir skulu tilkynna framkvæmdastjóminni að hennar ósk um alla
þjónustu sem þau telja að sé undanþegin ákvæðum 1. mgr. ...“.
40 Sjá til hliðsjónar sameinuð mál 227-230/85 Framk\’œmdastjómin gegn Belgíu [1988] ECR 1. í
10. mgr. segir m.a.: „ ... the Court has consistently held that a Member State may not plead provis-
ions, practices or circumstances existing in its intemal legal system in order to justify a failure to
comply with its obligations under Community law“.
41 Brasserie, 79. mgr.
42 Brasserie, 89. mgr.
43 Mál C-392/93 The Queen gegn H.M. Treasury, ex parte British Telecommunications plc. [1996]
ECR 1-1631,43. mgr.
44 Tilskipun ráðsins frá 17. september 1990 um reglur um innkaup stofnana sem sinna vatnsveitu,
orkuveitu, flutningum og fjarskiptum (90/531/EBE). Sjá 1. mgr. 65. gr. EES-samningsins, sbr. XVI.
viðauka.
128