Ægir - 01.08.1999, Blaðsíða 40

Tumi Tómasson:
Sj ávarútvegsskóli
Háskóla Sameinuðu
þjóðanna
AsíðastUðmi ári tók til starfa hér-
lendis Sjávarútvegsskóli Háskóla
Sameinuðu þjóðanna. Skólinn býður
upp á sex mánaða nám og starfs-
þjálfun fyrir starfandi fagfólk frá
þróunarlöndunum og er nýjasta verk-
efni íslendinga á sviði þróunaraðstoð-
ar.
Stofnun skólans á sér langan að-
draganda og var hugmynd um stofn-
un hans á íslandi fyrst rædd á áttunda
áratugnum þegar háskólinn var stofn-
aður. Ekki varð þó úr því að honum
yrði komið á fót þá, en þess í stað hóf
Jarðhitaskólinn starfsemi sína hér á
landi, skóli sem hefur nú verið starf-
ræktur í tuttugu ár innan Orkustofn-
unar. Þegar íslendingar ákváðu að
auka þróunaraðstoð sína var hug-
myndin um stofnun sjávarútvegsskóla
skoðuð að nýju og þótti þá fýsilegur
kostur, einkum vegna þess að góð
reynsla var af starfsemi Jarðhitaskól-
ans. Þróunarsamvinnustofnun íslands
hefur um árabil lagt áherslu á verkefni
sem tengjast sjávarútvegi í starfi sínu
og aflað sér miklivægrar reynslu og
þekkingar á því sviði.
Sjávarútvegur er einstaklega mikil-
vægur á íslandi og staða hans er sterk,
ekki síst á alþjóðlegum vettvangi.
Draumur að veruleika
Viðræður við Háskóla Sameinuðu
þjóðanna og undirbúningur að stofn-
un sjávarútvegsskólans hófst síðla árs
1994 og lyktaði með undirritun sam-
starfssamnings í júní 1997. Hafrann-
40 ÆGIR ---------------------------
sóknastofnunin ber ábyrgð á fram-
kvæmd samningsins í samvinnu við
Rannsóknastofnun Fiskiðnaðarins, Há-
skóla íslands og Háskólans á Akureyri
og eiga þessar stofnanir fulltrúa í
stjórn skólans, en auk þess eiga þar
sæti fulltrúar HSþ, utanríkisráðuneyt-
isins og íslensks sjávarútvegs.
Nemendur koma víða að
Skólinn er opinn fagfólki frá öllum
þeim löndum sem Þróunarstofnun
S.þ. styður, en þar sem einungis eru
teknir inn fáir nemendur á ári hverju
og námið er tiltölulega dýrt vegna
þess hve mikil áhersla er lögð á að
sníða það að þörfum hvers og eins, er
mjög vandað til valsins. Áhersla er
lögð á samstarf við lönd þar sem veið-
ar, vinnsla og verslun með fisk er mik-
ilvægur og vaxandi þáttur atvinnulífs-
ins og sjávarútvegur er að færast inn í
það alþjóðlega umhverfi sem ísland er
svo virkur þátttakandi í. Fyrsta árið
voru nemendurnir sex frá þremur Afr-
íkulöndum, Úganda, Mozambique og
Gambíu. í ár eru nemendurnir níu, frá
Uganda, Mozambique, Suður Afríku,
Namibíu, og Gænhöfðaeyjum í Afríku,
en að auki koma tveir nemendur frá
Sri Lanka og einn frá Argentínu.
Nemendur valdir til þátttöku
Til að eiga rétt á þátttöku í náminu
verða nemendur að hafa a.m.k. B.Sc.
gráðu og eins árs starfsreynslu, og
tryggt starf á sínu sviði til að snúa aft-
ur til að námi loknu. Nemendur eru
valdir í samvinnu við yfirvöld í hverju
landi, en séstaklega er leitast við að fá
fólk sem er í aðstöðu til að kenna öðr-
um eða þeim sem gegna mikilvægu
hlutverki í þróun sjávarútvegs í
heimalöndum sínum.
Langtímasamstarf
við heimalönd nemenda
Mikið er um fyrirspurnir og ljóst er að
á næstu árum munu nemendur koma
mun víðar að, en þó teljum við mikil-
vægt að eiga í langtímasamstarfi við
þau lönd sem hingað senda nemendur
og byggja upp í þeim hóp fólks sem
hafa áþekka reynslu. Það teljum við að
muni auka líkur á að sú þekking og
reynsla sem nemendur sækja hingað
muni nýtast vel við uppbyggingu og
þróun sjávarútvegs í löndum þeirra.
Námið er byggt upp á hliðstæðan
hátt og það nám sem hefur verið þró-
að í Jarðhitaskólanum. Fyrstu 7-8 vik-
unum er varið í grunnnám sem allir
nemendur fara í gegnum. Þar er gefið
yfirlit yfir flest þau svið sem tengjast
sjávarútvegi og samspili þeirra, allt frá
þeim þáttum sem máli skipta fyrir út-
breiðslu, vöxt og viðgang veiðistofna,
til stofnamats, veiðiaðferða, með-
höndlun og vinnslu afla, útgerðar og
rekstur sjávarútvegsfyrirtækja og veiði-
stjórnunar. Áhersla er lögð á að kynna
nemendum hvernig þessir þættir allir
móta sjávarútveginn og þróun hans,
með heimsóknum í fjölda fyrirtækja
og stofnanir. Jafnframt er lögð áhersla
á að nemendur temji sér sjálfstæð