Ægir - 01.05.2000, Blaðsíða 16

ÆGISVIÐTALIÐ
Árni Bjarnason á
sínum „sokkaband-
sárum" í sjó-
mennskunni. Það
voru boltafiskar sem
komu um boró í
Akureyrartogarana á
þessum árum.
máli. Hann segir útilokað að afgreiða kvótakerfið
með því að segja að það sé annað hvort jákvætt eða
neikvætt.
„Hvað umgengnina varðar hefur kvótakerfið skilað
miklum árangri og verið sérstaklega árangursríkt
hvað varðar þá sem búa við góða kvótastöðu. En við
skulum ekki horfa framhjá því að kvótakerfið býður
upp á þá hættu að menn hendi fiski þegar þrengir að
í kvóta. Þá er aðeins hirt það sem gefur mestu verð-
mætin en hinu hent. Þetta er staðreynd. Kerfið er að
mínu mati ónýtt sem fiskfriðunarkerfi og ég stend
við þau orð hvar og hvenær sem er að það hefur ekki
skilað nokkru hvað uppbyggingu fiskistofnanna
varðar. Undanfarin 3-4 ár hefðum við að mínu mati
átt að veiða meira en við gerðum og ég tel að við höf-
um misst af náttúrulegri - og reglubundinni upp-
sveiflu þorskstofnsins.
Mín tilfinning er sú að fiskifræðingar láti alltaf í
veðri vaka að þeir viti meira en þeir raunverulega
gera. I stað þess að vera menn til að viðurkenna það
og vinna út frá því þá velta þeir sér upp úr sömu vit-
leysunni ár eftir ár og standa síðan uppi með allt nið-
ur um sig. Þvf til viðbótar finnum við síðan fyrir því
viðhorfi frá ákveðnum aðilum innan Fiskistofu að við
sem á sjónum störfum séum vondu mennirnir,
skæruliðar hafsins, sem vinni að því öllum árum brjó-
ta niður fremur en byggja upp. Slíkt er fráleitt vegna
þess að sjómenn sem ætla sér að lifa af starfinu hljóta
að tjalda lengur en til einnar nætur.“
- Teljið þið ykkur fá slíkar ásakanir framan í ykkur
opinberlega?
„Já, við höfum orðið fyrir barðinu á stórum yfirlýs-
ingum. Við erum sakaðir um að nauðga miðunum og
fremja hálfgerða glaepi gagnvart auðlindinni og þeg-
ar samtök skipstjórnarmanna óska eftir auknu sam-
ráði við yfirvöld um mat á ástandinu í hafinu þá er
ekkert hlustað á okkar raddir. Þetta er afleitt þar sem
við höfum í okkar röðum vitneskju hæfustu afla-
manna landsins og fáir vita meira um ástandið á mið-
unum á hverjum tíma.“
Máttum auka þorskveiðina
Árni vekur máls á því að ástandið hvað þorskveiðar
varðar hafi breyst á ótrúlega skömmum tíma. Allt þar
til fyrir fáum misserum hafi nánast verið vandamál að
forðast þorskinn en nú þurfi skyndilega að hafa fyrir
því að finna hann. Reglubundinni og náttúrulegri
uppsveiflu þorskstofnsins sé að hans mati að ljúka.
„Eg tel fullvíst að þó við hefðum fylgt uppsveifl-
unni meira eftir í veiðunum þá hefðum við ekki séð
annað ástandið en er í dag. Skyndilokanir eru líka að-
gerðir sem ég held að skili engum árangri og mér hef-
ur löngum verið minnistæð setning sem Sigfús
Shcopka sagði einhvern tíma þess efnis að svo lengi
sem fisktegund væri njörfuð niður í kvóta þá væru
engin fiskifræðileg rök fyrir því að ekki mætti veiða
hana hvar og hvenær sem er. Þetta held ég að sé hár-
rétt.“
Eins og afbrotamenn i úthafinu
Eftir 11 ára reynslu af störfum um borð í frystitogara
segir Árni það merkilegt að hlusta á sífellt neikvæð-
ari umræðu um þennan útgerðarflokk og enn meiri
furðu veki sá áhugi yfirvalda að byggja upp eftirlits-
kerfi í kringum frystitogarana sem fátt geri annað en
skapa störf í kringum sjálft sig. Hann nefnir sem
dæmi kröfu Fiskistofu um að frystitogarar í úthafinu
tilkynni staðsetningu á klukkustundar fresti og með
sanni megi halda því fram að viðameira eftirlit sé haft
með frystitogurunum í úthafinu en verstu glæpa-
mönnum í undirheimum höfuðborgarinnar.
„Eg hef aldrei komið auga á hvaða leið menn ættu
að hafa til afbrota á frystitogurum, né heldur hvaða
ávinning við ættum að hafa af slíku. Okkar hagsmun-
ir felast í því að umgangast miðin með fullri virðingu
og með framtíðina í huga.“