Ægir - 01.07.2000, Page 30

ERLENT
Fram til þessa hefur verið lítill áhugi á nýtingu djúpsjáv-
arfiska þar sem veiðar hefðbundinna tegunda, svo sem
þorsks, hafa verið mjög arðbærar en kvóti þó minnkað.
Það hefur vakið aukinn áhuga á því að hefja veiðar og
nýtingu áður ónýttra tegunda sem lifa á miklu dýpi.
Norski línuveiðarinn Loran stundaði í
fyrra djúpsjávarveiðar á Hattonsvæðinu.
Dýpi og veiðarfæri ráða því hvaða teg-
undir veiðast. Tilraunin er talin lofa góðu
um slíkar veiðar í framtíðinni.
Upp úr 1990 voru þorskveiðar Norð-
manna í lægð. Þá fór verksmiðjutogarinn
Ramoen á tilraunaveiðar á Atlantshafs-
hryggnum, allt frá Azoreyjum og norður
á 51. gráðu. Nokkrum árum síðar voru
gerðar tilraunir með línuveiðar á sama
svæði. Síðan hafa norsk skip veitt karfa á
Reykjaneshryggnum og fengið gott verð
fyrir hann, en það svæði er hluti hins
mikla neðansjávarfjallgarðs sem liggur
frá norðri til suðurs í miðju Atlantshafmu
þar sem hæstu tindar eru mörg þúsund
metrar.
Talsverð áhætta fylgir því að veiða nýj-
ar fiskitegundir á óþekktri djúpslóð.
Beita þarf öðrum vinnsluaðferðum og
markaður fyrir afurðirnar er ekki vís.
Meðan veiðar og vinnsla hefðbundinna
fiskistofna eru arðbær eru útgerðarmenn
og fiskverkendur tregir til að kanna nýjar
leiðir í veiðum og vinnslu.
Undanfarin 8-9 ár hafa Norðmenn gert
tilraunir með að nýta fiskúrgang betur en
nú er gert og einnig gaumgæft arðsemi
veiða og vinnslu djúpsjávarfiska. Talið er
að álitlegustu tegundirnar séu snarphali,
slétthali, móra og ýmsir háffiskar.
Hatton svæðið
Norðmenn hafa aðallega stundað til-
raunaveiðar djúpsjávarfiska á Hatton
svæðinu vestan Bretlandseyja á togaran-
um Koralnes og línuveiðaranum Loran.
Komið hefur í ljós að dýpi og veiðarfæri
ráða fyrst og fremst samsetningu aflans.
Um 74% aflans á línu voru háffiskar en
beinfiskar um 74% af afla í troll, mest
slétthali og gjölnir, sem alls ekki veiðast
á línu.
Þar eð samsetning aflans er svo ólík eft-
ir veiðarfærum hafa skipin ekki sömu
möguleika á að veiða djúpsjávartegundir.
Tilraunaveiðar og markaðs-
setning afurða
Nauðsynlegt er að gera tilraunir með
veiðarfæri og þróa þau með tilliti til
reynslunnar. Sama gildir um verkun og