Búnaðarrit - 01.01.1900, Blaðsíða 74

74
framvegis seijast, renni í sjóðinn, er þýðingarlítið,
verði haldið áfram stefnu siðasta þings í þjóðjarða-
sölunni.
Norðmenn hafa og sinn ræktunarsjóð („Jorddyrk-
ningsfondet“); er hann til kominn upi) úreldri fjárveiting-
um („Mýraræktunarsjóði11). Yextir eru 2’/2 °/0, lán-
in afborgunarlaus í 5 ár, síðan x/u á ári, sem er að
kalla sömu kjör og við jarðabótalán vor; sjóðuriun var
árið 1896 800,000 kr. í annan stað stofnaði stórþing-
ið norska 1894 „Landkaupasjóð“ („Jordindkjöbsfondetu),
lagði fyrst til 200,000 kr. og næsta ár til viðbótar
300,000 kr. og vísast aukið síðan. Úr þeim sjóði fá
sveitirnar lán til að kaupa ábýli undir efnalitla hús-
menn, framt að 16 (vallar) dagsláttur, þegar mest er
lánað.
Einn tilgangur slíkra lánveitinga var sá, að reyna
að halda vinnukraptinum í sveitinni; hann dregst eigi
síður í Noregi en hjer hjá oss til sjávarins.
í Danmörku eru enn miklu stórvægilegri lánveit-
ingar til landkaupa fyrir húsmenn, lögin um það komu
í gildi 1. októb. f. á. Um það stóð baráttan milli lands-
þingsins og fólksþingsins, hvort lögin ættu fremur að
stefna að því, að útvega hinum stóru landeiguumönn-
um staðbundinn og þá væntanlega jafnframt ódýran
vinnukrapt, eða hitt væri aðalmarkmiðið, að bæta í
raun og veru kjör húsmannanna. Síðari stefnan varð
ofan á.
í 5 ár er varið 2 milíónum kr. árlega, alls þá 10
milíón. kr., til að lána mönnum til landkaupa og til að
reisa hús á Landsstærðin 4 14 dagsláttur eptir laud-
gæðum. Yerð landsins og hússins fari ekki frain úr
4000 kr., lánið nemur 9/,0 verðs með veði í eigninni;
mest þá lánað einum manni 3600 kr. Vcxtir eru 3°/0