Búnaðarrit - 01.01.1915, Blaðsíða 15

BÚNAÐARRIT
9
Náttúruhvðt. Misjafnar eru hvatir skepnanna, eigi síður
en mannanna, og er æðarfuglinn engin undan-
tekning frá þeirri reglu.
Sumar æðirnar eru blíðar og góðlyndar, en sumar
eru grimmar og gráiyndar; sumar eru gæfar, en sumar
eru styggar. Sumum má strjúka í hreiðrunum án þess
þær róti sér, en sumar fljúga upp um leið og maður-
inn nálgast hreiðrið. Sumar eru svo geðstirðar, að þær
fljúga beint á manninn, þegar hann kemur nálægt þeim,.
og einkennilegt er það, að þegar konan er svona ill í
skapi, þá er bóndinn það oftast nær iika; en annars ber
örsjaldan á því, að blikinn ygli sig við manninn. Sumar
æðirnar breiða ætíð yflr eggin sín, þegar þær fara af þeim -r
og ekki nóg með það, að þær breiði yflr sín eigin egg,
heldur vappa þær frá hreiðri til hreiðurs og breiða yflr
öll egg, sem þær ná til, á meðan þeim endist tími.
Sumar skeyta aldrei um að breiða yttr sín eigin egg,
hvað þá heldur annara. Sumar æðir verpa einu eggi
og stundum tveimur í hreiður sín, fljúga siðan á braut
og koma ekki að hreiðrinu aftur, fyr en að 2—3 dög-
um liðnum; en sumar yfirgefa aldrei hreiðrið, frá því
þær byrja að verpa, þangað til þær eru búnar að unga
út, nema þá sakir ónæðis eða hræðslu. Sumar fljúga
upp með þeim fítonskrafti, að þær sparka eggi eða egg-
jum út úr hreiðrunum, um leið og þær taka sig upp,.
en sumar lyfta sér hægt af hreiðrunum og gera eggjum
sínum ekkert meín. Sumar óhreÍDka eggin sín í hvert
sinn og þær fara af þeim, en sumar óhreinka þau aldrei.
Af öllu þessu má sjá, að „svo er margt sinnið sem
skinnið", eigi síður á meðal æðarkollnanna en annara
lifandi vera; en ekki eru öll þessi skapbrigði jafnmikils
valdandi um myDdun fúlu eggjanna. Það er einkum
þrent af því, sem að framan er talið, sem áhrif getur
haft á eggið — til dauða.
A. Má fyrst nefna það, að æðurin flýgur á braut
frá hreiðrinu, þegar hún er búin að verpa einu eggi