Búnaðarrit - 01.01.1915, Blaðsíða 71

BÚNAÐARRIT
65
gagna lítið eða alls ekkert við slíkan sjúkdóm, ef sjúk-
dómsorsökin helzt óbreytt. Eg sagði þvi mönnum þess-
um að hætta undir eins að vera í heyjum. En hverju
svara þeir ? Venjulega þessu: „Mér er það ómögulegt,
eg verð sjálfur að hirða skepnurnar". Altaf var við-
kvæðið eitthvað í þessa átt. Það er ekki heldur að búast
við öðru svari. Smábændur hér á landi eru ekki svo
efnum búnir, að þeir geti setið auðum höndum allan
veturínn og keypt mann til þess að sinna skepnum
sínum. Þeim er því nauðugur einn kostur að vinna ó-
holt starf varnarlausir, meðan þeir geta. Og þó að þeir
hafi efni á að halda kyrru fyrir, þá er það vitanlega oft
stórtjón fyrir bóndann, að geta ekki sjálfur hirt skepnur
sínar að meira eða minna leyti, því að oftast er „sjálfs
höndin hollust" í því sem öðru. Það getur því fáum
dulist, að það er mikils um vert, ef mögulegt er að
kenna þeim ráð, sem ekki þola í heyjum að vera, til
þess að þeir bíði ekkert heilsutjón við það.
Eg tók það ráð, að reyna að útvega þessum mönn-
um varnartæki gegn rykinu, ryksíur. Hefir áhald þetta
þegar fengið nafníð „heygríma", og er það vel til fundið,
að mér finst. Þessa ryksíu nota þeir menn í öðrum
löndum, er verk þau vinna, sem mikið ryk fylgir.
Þessi heygríma hefir mér reynst framar öllum von-
um, og oftast nær mun hún óyggjandi vörn gegn hey-
rykinu. Eg skal að eins nefna eitt dæmi: Ungur bóndi,
um þrítugt, var svo yfirkominn af heymæði, að hann
mátti alls ekki í hey koma. Strax á haustin, þegar hann
kom í heyin, varð hann alveg ófær af mæði. Nú hefir
þessi bóndi notað heygrímuna í 4 vetur, hirt fé og verið
mikið í heyjum, og þeim stundum slæmum, án þess að
kenna sér nokkurs meins. Síðan hefi eg útvegað fleir-
um þessa heygrímu, og allir ljúka upp sama munni um
að hún sé m9sta þing, reglulegt búmannsþing.
Ekki er gott að lýsa heygrímu þessari, svo að gagn