Búnaðarrit - 01.01.1915, Page 59

BÚNAÐARRIT
53
landi. Gekst landsstjórnin þar fyrir því. Árið 1890
stofnsetti hún fyrsta sauðfjárkynbótabú þar í landi á
Hodne. Féð var alt flutt frá Skotlandi, Cheviot-fé.
Búi þessu stjórnar enn í dag sami maður, S. Hauge.
Hann segir í bréfi til mín 22. ágúst 1914. „Hingað til
búsins höfum við fengið kindur frá Bretlandi 1890, 1895,
1898, 1903 og 1908. Féð hefir ávalt. verið hraust.
Mér vitanlega hafa engir kvillar borist til Noregs með
sauðfé frá Bretlandi. Lifrarveikina höfum við hér að
fornu fari. Hún gerir minna vart við sig nú, eftir því
sem viðurgerningur á fé batnar, og því er minna beitt
á blautar mýrar“. Eg hefi sjálfur heyrt norska bændur
tala um það, að lungnaormur gerði meira tjón á fé þar
heldur en lifrarormur.
í Skotlandi í sumar reyndi eg enn fremur að leita
mér upplýsinga um, hvort nokkur veruleg hætta stafaði
af öðrum kvillum en þessari iifrarveiki. Eg leitaði eftir
því í skýrslum og bókum og spurðist fyrir um það hjá
þessum ensku mönnum, er eg hefi getið um hér að
framan. Út úr þeim upplýsingum get eg ekki dregið
þá ályktun, að okkur sé veruleg hætta búin af öðrum
kvillum, ef allrar varúðar er gætt við innflutninginn.
Enn fremur spurðist eg fyrir um það hjá landbún-
aðarráðaneytinu og landbúnaðarfélaginu í Skotlandi, hvort
nokkurn tíma hefði hlotist stórtjón vegna sjúkdóma af
útflutningi lifandi sauðfjár frá Bretlandi, og fékk neitandi
svar.
Síðan eftir miðja 18. öld hefir margt fénaðar verið
flutt út úr Bretlandi, til flestra landa í heimi, og notað
þar til kynbóta og aukinnar framieiðslu.
Næst kem eg að þeirri mótbárunni, að menn mundu
blanda hér útlenda fénu saman við hið innlenda í vit-
leysu, er hljótast mundi tjón af, og að það yrði ofan á,
að blandað yrði öllu saman, en ekkert skeytt tilgangi
málsins. Þetta er spádómur.
Eftir þeirri þekkingu, sem eg hefi á bændum hér,