Dvöl - 01.07.1937, Blaðsíða 55
253
D V ö L
I
í handriti einu í Árna Magnússon-
ar safni, frá því um 1500, segir m. a.
svo:
LIKAMI MANNSINS.
„Vöxtur líkama mannsins hefir á
sér líking alheimsins, því að eftir
fróðra manna skilning af náttúrleg-
um vexti líkamans til tekinni, skal
jafn langt vera meðal framanverðra
fingra mannsins, pá er hann réttir
frá sér báðar hendurnar, sem af il
mannsins í hvirfil upp. Svo skal og
jafn langt vera af jörðu til hins hæsta
stjörnugangs sem af austri í vestur.
Líkami mannsins er skapaður af f jórum
höfiiðskepnum, af jörðu, sem sýnist
í holdi og beinum, af vatni, sem skilj-
last má í blóði og annari vökvun lík-
amans, af lofti, sem auðsýnt er i
lungum og milti, því að petta hvort
tveggja er aldrei kyrrt. Eru lungun
vindblaka hjartans, að eigi bráðni það
af of miklum hita. Hjarta mannsins
hefir elds mynd á sínum vexti, því
að það er vitt niður, en mjótt upp,
það hefir og náttúrlegan hita í sér.
Limir inannsins líkama 'eru með þrenn-
um hætti skapaðir, því að aðrir eru
settir svo sem rætur undir tré, til þess
að aðrir limir greinist út af þeim, svo
sem' er keppurinn, hjartað, heilinn,
getnaðarlimurinn. Af keppnum og
hjartanu, eftir því, sem segja fornir
fræðimenn, greinast æðar líkamans,
þær er saman halda samfestningum
líkamans og flytja svo til lífs næring-
ar náttúrlega vökvun líkamans.
Svo segir Ýsidorus, að rnæna sú, er
liggur eftir hryggnum, gangi af heil-
anum og allt til lenda mannsins, og
og þaðan af taki getnaðarlimur manns-
ins afl til sinnar þjónustu að varð-
veita sína þjónustu, að eigi tapist
skepnan. Það segir hann og í sömu
bók, að síðan er maðurinn er dauður
eftir náttúrlegu eðli, verði þessi sarna
mæna að ormi, segir það og að verð-
ugu trúast mega vera satt, því að svo
sem dauði mannsins, bæði líkams og
sálu, varð fyrir orminn, svo verður og
af dauða mannsins ormurinn. Þessir
hlutir allir, eftir hinni fyrstu skip-
an, er guð gaf náttúrunni; bera sjálfs
síns sáð í sjálfu sér að varðveita
eiginlega náttúru, viður, gras, maður
og öll kvikindi þau sem lífs anda hrær-
ir í lofti og á jörðu og í vötnum".
ÆFI OG ÁRSTIÐIR.
„Svo segir bók sú er kallast Ymago
mundi, sem Heims líkneskja kallast,
að bjart blóð með fögrum roðum hefir
mest afl börnum, en rauður litur nreð
ungum mönnum, dökkur litur jneð full-
aldra mönnum, cn fölur litur með
gömlum mönnum, því er vori til barna
jafnað, sumri til ungs manns, hausti
til fullaldra, vetri til gamalla. Heilagur
Gregorius jafnar þessum öldrum