Búnaðarrit - 01.01.1979, Page 91
SKÝRSLURSTARFSMANNA
85
svínabændurnir Páll Ólafsson í Brautarholti, Kristinn Sveinsson,
Grísabóli, og Halldór Júlíusson í Krísuvík. Pað sem raunar vakti
fyrir þessum ágætu mönnum, er farið var að kanna í þeim hugarf-
arið, virtist helzt vera það, að þeir vildu fá sérfræðing sem ráðunaut,
sem væri launaður af Búnaðarfélaginu, en væri að mestu leyti
starfsmaður Svínaræktarfélagsins.
Svínakjötsframleiðslan í landinu er orðin mikilvæg atvinnugrein,
ekki eingöngu vegna velgengni framleiðslunnar, sem þrífst mætavel
án nokkurra ríkisstyrkja eða niðurgreiðslna, og það er athyglisvert
hversu framleiðendum er auðvelt að keppa við niðurgreitt kinda-
og nautakjöt. Hitt er einnig mikilvægt, að svínakjötið er orðin
veruleg uppistaða í kjötiðnaði, og notkun margs konar úrgangs frá
kindakjöti og nautakjöti er því aðeins í góðu lagi, að svínakjöt sé
haft með í vörurnar.
Svipað gildir um kynbætur alifugla og svína. Kynbæturnar eru
orðnar svo tæknilegar og krefjast svo umfangsmikilla afkvæmar-
annsókna, að þótt allar varphænur íslands væru teknar inn í slíkt
kynbótastarf, væri varla sæmilega séð fyrir kynbótunum. Fyrir 15-
20 árum voru frumstofnar kynbótanna ræktaðar varphænur af
ýmsum kynjum, notaðir voru tveggja eða þriggja þátta kynblend-
ingar. Nú eru aðallega notaðir hreinir „Hvítir ítalir“ (Lcghorn), en
í stað mismunandi kynja áður eru nú notaðar innræktaðar línur,
mjög arfhreinar. Síðan eru gerðar tilraunir með að stofnblanda
þessum línum, og geta þessar stofnblandanir gefið mjög misjafna
raun, þótt af sama kyni sé. Hvert kynbótabú reynir 10 til 15
stofnlínur. Mismunur í árangri getur sveiflast 20-30%. Beztu
stofnlínurnar eru kynntar s. k. „framræktarstöðvum", sem
magnsrækta stofnana áfram og selja útungunarbúum frjóvguð út-
ungunaregg til að koma upp varpstofnum til framleiðslu á varp-
fuglum fyrir eggjaframleiðendur.
Um svipað leyti og ég hóf starf mitt hjá B. í. á þessu sviði var
verið að breyta búfjárræktarlögum. Þá fékk ég það ákvæði sett í
lögin, að heimilt væri að stofnsetja á vegum hins opinbera sérstakt
„kynbótabú" fyrir alifugla. Slíkt bú, ef stofnsett yrði, hefur sam-
kvæmt lögum heimild til að flytja inn til Iandsins kynbætta stofna,
og er því ætlað að framleiða út af þeim frjóvguð útungunaregg
handa útungunarstöðvum hérlendis til framleiðslu á varpfuglum
handa eggjaframleiðendum. Félagssamtök fuglabænda, Eggja-