Búnaðarrit - 01.01.1979, Síða 259
LANDBÚNAÐURINN 253
lán, að fjárhæð kr. 21.221.000 og til annarra viðfangsefna 3
lán, að fjárhæð kr. 6,5 milljónir.
Véla og verkfœrakaup. Innflutningur búvéla varð nokkru
minni en 1977. Fluttar voru inn færri dráttarvélar og
heybindivélar, en fleiri heyhleðsluvagnar og mjaltavélar, sjá
starfsskýrslu Haralds Árnasonar.
Vandinn, sem við blasir. Þótt árið 1978 hafi verið landbún-
aðinum hagfellt og líklega mesta framleiðsluár síðan land
byggðist, blasir mikill vandi við landbúnaði á íslandi, og þótt
öfugsnúið sé, þá er það einmitt hin mikla framleiðsla, sem
skapar þennan vanda. Ættu bændur víst að fá fullt verð fyrir
framleiðslu ársins 1978, yrðu tekjur þeirra með allra mesta
móti. Hin sífellda framleiðniaukning undanfarinna áratuga,
sem byggst hefur á aukinni þekkingu og tækniþróun, hlaut,
samfara hagstæðu árferði, að leita til þess, að fram-
leiðslumagn í hinum hefðbundnu búgreinum yrði meira en
hin opinbera landbúnaðarstefna hefur beinlínis stefnt að, þ.
e. aðfullnægt væri þörf þjóðarinnarfyrirmjólkurvörur, kjöt,
ull og gærur og nokkuð umfram, a. m. k. í góðum árum, sem
þá yrði að flytja út, þótt ekki fengist fyrir það fram-
leiðslukostnaðarverð. Til að standa straum af verðmun á
útfluttum búvörum og framleiðslukostnaðarverði, til þess að
hægt væri að greiða framleiðendum fullt verð, hefur ríkið
með lagaákvæði tryggt fjármagn til útflutningsbóta, sem þó
má ekki nema hærri fjárhæð en 10% af verðgildi landbún-
aðarframleiðslunnar kominnar að vinnslustöð. Þetta ákvæði
hefur verið í gildi í tæpa tvo áratugi og gefizt vel, enda
skynsamlegt og sanngjarnt. Hins vegar var alltaf augljóst, að
þetta kerfi eins og öll skipulagning fæli í sér vanda, einmitt
þann, að bændur myndu stefna að svo mikilli framleiðslu
umfram innanlandsþarfir, að útflutningsuppbætur kæmu til
greiðslu að miklu eða öllu leyti í flestum árum, en ekki var í
lögunum séð fyrir því, hvernig bregðast skyldi við, til að