Búnaðarrit - 01.01.1979, Page 268
262
BÚNAÐARRIT
meðalbóndinn, og þeirra sem meira framleiða, og illa stæðir
eða fátækir bændur eru til í öllum bústærðarflokkum. Varla
geri ég ráð fyrir, að framleiðslugjaldið valdi beinlínis minnk-
un framleiðslu. Það dregur ef til vill úr sumum bændum, að
hafa stór bú, en kynni að hvetja aðra til fram-
leiðsluaukningar. Beinir skattar hafa mismunandi áhrif á
fólk. Sumir draga úr vinnu sinni af því, að þeir tíma ekki að
greiða stóran hluta af vinnutekjum í skatta, þótt mikið sé
eftir, en aðrir herða róðurinn, til þess að hafa þó sem mest í
höndum, eftir að skattar eru greiddir.
Aðeins eitt atriði í frumvarpinu, ef að lögum verður,
tryggir samdrátt framleiðslunnar, það er í a-lið 2. gr. og
hljóðar svo: „Á sama hátt er Framleiðsluráði heimilt að
ákveða framleiðendum sérstakar verðbætur ef þeir draga úr
framleiðslu sinni um ákveðinn hundraðshluta". En þetta er
mergurinn málsins. Hefur íslenzka þjóðin efni á því, að
kaupa bændur til að draga úr framleiðslu? Ef svo er, þá ætti
ríkið að taka a. m. k. verulegan þátt í því starfi, en ekki leggja
það á bændur eina. Þeir eiga ekki einir að bera krossinn á
aftökustaðinn. Þetta er hið virkilega vandamál, en ekki,
hvernig fé er tekið af bændum til að bæta upp verð til þeirra
sjálfra, það er fyrst og fremst framkvæmdaratriði, þó að Iög
þurfi að standa að baki slíkra framkvæmda.
Það er staðreynd, að sá gjaldeyrir, sem fæst fyrir útfluttar
landbúnaðarvörur er þjóðinni dýr, en hefur hún efni á að
kaupa bændur til að afla hans ekki. Þjóðin er og hefur oftast
verið í mikilli gjaldeyrisþörf, og svo mun lengi verða.
Samkvæmt verzlunarskýrslum 1977, síðasta heila árið,
sem endanlegar tölur eru til fyrir, var gjaldeyrisöflun þjóð-
arinnar fyrir útfluttar vörur tæpir 102 mill jarðar og flokkast
eftir atvinnuvegum í grófum dráttum þannig: