Heilbrigðismál - 01.03.1995, Blaðsíða 29

Tómas Jó
Styrkir úr rannsóknasjóðum Krabbameinsfélagsins:
Brjóstakrabbamein mikið rannsakað
Nýlega var úthlutað tíu styrkjum
úr rannsóknasjóðum Krabbameins-
félags íslands að heildarupphæð
8,2 milljónir króna. Annars vegar
voru veittir þrír styrkir samtals að
upphæð 1,5 milljónir króna úr
Rannsóknasjóði Krabbameinsfé-
lagsins, og var það í sjöunda sinn
sem veitt var úr þeim sjóði. Hins
vegar var nú í fimmta sinn úthlutað
úr Rannsókna- og tækjasjóði leitar-
sviðs Krabbameinsfélagsins, alls sjö
styrkjum að fjárhæð 6,7 milljónir
króna. Þar með hefur Krabba-
meinsfélagið samtals lagt rúmar 36
milljónir króna á síðustu árum til
að efla rannsóknir á krabbameini
hér á landi.
Meirihluti styrkjanna fer til rann-
sókna á brjóstakrabbameini, enda
er það algengasta krabbameinið hér
á landi eins og víða annars staðar.
Brjóstakrabbamein er mikið rann-
sakað um þessar mundir og Islend-
Frá afhendingu styrkja úr rann-
sóknasjóðum Krabbameinsfélags-
ins. Jón Þorgeir Hallgrímsson for-
maður Krabbameinsfélags fs-
lands, Eiríkur Jónsson, Ingibjörg
Pétursdóttir, Helga M. Ögmunds-
dóttir, Steinunn Thorlacius, Guð-
ný Eiríksdóttir, Jórunn Erla Ey-
fjörð, Rut Valgarðsdóttir, Sigurður
Ingvarsson, Sólveig Grétarsdóttir
og Tryggvi Pálsson formaður
stjómar Rannsókna- og tækjasjóðs
leitarstöðvar Krabbameinsfélags-
ins.
ingar eru taldir standa framarlega á
því sviði.
Styrkir úr Rannsóknasjóði
Krabbameinsfélagsins:
• Bogi Andersen: Umritun og
stjómun frumusérhæfingar. Eitt af
megineinkennum krabbameina er
ófullkomin frumusérhæfing. Ljóst
er að breytingar á erfðaefni manns-
ins valda krabbameinsvexti en
óljóst hvernig þær hamla frumusér-
hæfingu. Líklegt er að æxlisgen og
æxlisbæligen hafi áhrif á umritun-
arprótein og verður verkun eins
slíks próteins rannsökuð.
• Eiríkur Jónsson: Krabbamein í
blöðruhálskirtli. Fylgst verður með
þeim sem greindust með þennan
sjúkdóm árið 1983 til þess m.a. að
glöggva sig á gangi sjúkdómsins.
Leitað verður að áhættuþáttum svo
sem arfgengi.
• Sólveig Grétarsdóttir og Jórunn
Erla Eyfjörð: Erfðafræðileg greining á
ættlægu húðkrabbameini. Um 5-10%
sortuæxla (melanoma) eru ættlæg.
Athugað verður hvort tilhneiging
til að mynda slík æxli tengist
ákveðnum litningagöllum. Athygl-
inni verður meðal annars beint að
göllum á litningi 9p og geni sem
staðsett er á 9p 21.
Styrkir úr Rannsókna- og
tækjasjóði leitarsviðs
Krabbameinsfélagsins:
• Guðný Eiríksdóttir og Sigurður
Ingvarsson: Breytingar á litninga-
I svæði samhliða krabbameini í brjóstum
og víðar. Ákveðið litningasvæði (9p
21-22) verður kortlagt. Brjósta-
krabbamein verður rannsakað með
tilliti til taps á þessum litningi.
Ennfremur verða rannsökuð vefja-
sýni úr íslendingum sem greinst
hafa með krabbameini í nefkoki og
niðurstöðurnar bornar saman við
rannsókn á sýnum frá Kína.
• Helga M. Ögmundsdóttir:
Brjóstakrabbamein og boðefni ónæmis-
kerfisins. Á síðustu árum hefur
fleygt fram þekkingu á boðefnum
ónæmiskerfisins, en það eru efni
sem frumur gefa frá sér til sam-
skipta sín á milli en einnig til að
hafa áhrif á aðrar frumur. Kannað
verður hvaða boðefni eru í eðlileg-
um brjóstvef og brjóstakrabba-
meinsæxlum og athuguð hugsan-
leg áhrif á vöxt eða aðra hegðun
æxlisins.
• Helga M. Ögmundsdóttir og
Ingibjörg Pétursdóttir: Ræktun á ill-
kynja frumum lir brjóstakrabbameins-
æxlum. Svonefndar ferskar ræktir
úr æxlum gefa ekki tækifæri til
endurtekinna tilrauna. Reynt verð-
ur að koma upp langtíma ræktum
úr brjóstakrabbameinsæxlum og
fylgjast með hve vel tekst að varð-
veita einkenni hvers æxlis í rækt
með samanburði við frumæxlið.
• Jórunn Erla Eyfjörð og Rut Val-
garðsdóttir: Breytingar á erfðaefni í
stungusýnum úr brjóstaæxlum. Leit-
að verður að stökkbreytingum í
p53 geni í erfðaefni sem einangrað
er úr stungusýnum úr hnútum í
brjóstum. Kannað er hvort hægt sé
HEILBRIGÐISMÁL 1/1995 29