Samtíðin - 01.12.1934, Blaðsíða 6
S AMTÍ ÐIN
isvaldsins, og því bar þessvegna
sjálfu að sjá fyrir útgáfu þessa
nauðsynlega rits sbr. lög nr. 48,
14. júní 1929, 3. gr. Það kann
raeira en vera, að ríkinu hafi veitt
það erfitt að koma ritinu út eins
og á stóð, en það gat ekki bund-
ið menningarsjóði neinar skyldur
á herðar, og það hatramlega við
þetta rit er, að það er einmitt
kostnaðurinn af því, sem fyrstog
fremst hefir bundið peninga menn-
ingarsjóðs um ófyrirsjáanlegan
tíma. Hitt ritið er „Bréfasafn
Jóns Sigurðssonar". Á aldaraí-
mæli Jóns gaf Bókmentafélagið
út fyrra safnið af bréfum hans,
og hefði því þess vegna staðið
næst að halda verkinu áfram. Þá
eru 4 rit, sem telja verður að
menningarsjóður hefði ekki þurft
að gefa út vegna þess, að nógir
mundu hafa orðið til þess. Eru
þar fyrst ljóðaþýðingar Magnús-
ar Ásgeirssonar, sem eru svo að
kalla uppgengnar nú, bækur Hall-
dórs Kiljans og „Aldahvörf í
dýraríkinu“. Hafa þær bækur all-
ar selst svo vel, að hver forleggj-
ari mundi þykjast ágætlega hald-
inn, ef bækur hans seldust svo-
Þar þurfti menningarsjóður því
ekki að láta til sín taka. Þá eru
nú ekki eftir nema 6 af þeim 12
bókum, sem rétt virðist hafa ver-
ið að kæmu út, og meðal þeirra
eru 2 bækur, sem sýnist vera svo
frá gengið, að ekki hafi verið
rétt að gefa þær út í þeirri mynd,
sem þær birtust. Er þar fyrst hin
4
ágæta skáldsaga „Á íslandsmið-
um“, því að þýðingin er of sér-
viskuleg. Er frönskum manna-
og staðanöfnum snúið þar til ís-
lensks vegar með mjög óviðkunn-
anlegum hætti, svo að ég kveði
ekki fastar að orði, sem mér væri
þó skapi næst. Ég tek hér upp
nokkrar af þessum „þýðingum"
til þess að sýna hvað þær eru
fráleitar. „Loguivy" verður Ló-
gufa, ,,Pors-Even“ verður Porse-
vinja, „Gaos“ verður Káus, „Ger-
meur“ verður Gormur, „Tré-
guier“ verður Trégýja og „Paim-
pol“ verður Pempól, en þennan
stað kölluðu Fáskrúðsfirðingar,
sem skiftu mikið við fiskimenn
þaðan, Pomphóla, og er það ólíkt
skárra. Borgarnafninu Saint-
Brieuc er breytt í Sembría vegna
hljóðlíkingar við þágufallið af því
orðskrípi, enda þótt þýð. hljóti
að vita, að það er dregið af
mannsnafninu Briocus. Ég gæti
bent á ótal slíka og svipaða
hluti, en sleppi því nú, því að ég
mun minnast á það seinna; þess
verður þó að geta, að neðanmáls-
greinar þýð. eru svo afar útúr-
dúrakendar, að það verður ekki
séð, að þýðandinn hafi gert sér
ljóst, hvað það var, sem hann
átti að gera. Hin bókin er „Land
og lýður“, og áfellist ég þar ekki
höf., sem hafði látið góða menn
lesa bókina yfir til öryggis, en
þeir hafa ekki borið gæfu til að
sjá, að svona gat bókin ekki kom-
ið að tilætluðum notum. Það er