Fréttablaðið - 08.05.2010, Blaðsíða 30

30 8. maí 2010 LAUGARDAGUR
FRAMHALD Á SÍÐU 32
Reiðin er mikið bál
Mikið hefur mætt á dómsmálaráðuneytinu að undanförnu og enn meira
álag er fram undan. Þar situr ópólitíski ráðherrann Ragna Árnadóttir sem
áður gegndi starfi skrifstofustjóra í ráðuneytinu. Hún settist niður með
Kolbeini Óttarssyni Proppé og ræddi rannsóknarskýrslu, eftirlitsheimildir,
flóttamannamál, þjóðkirkjuna og rannsókn sérstaks saksóknara, svo eitt-
hvað sé nefnt. Hún segir mikilvægt að vinna uppbyggilega úr skýrslunni.
DÓMSMÁLARÁÐHERRANN Ragna Árnadóttir er ekki á leið í pólitík og hefur aldrei verið í stjórnmálaflokki. Hún taldi það samfélagslega skyldu sína að verða við ósk um að setjast á ráðherrastól. FRÉTTABLAÐIÐ/ANTON
V
endipunktur varð í
rannsókn sérstaks
saksóknara í gær,
þegar fyrstu gerend-
ur í bankahruninu
voru úrskurðaðir í
gæsluvarðhald. Ragna Árnadótt-
ir dómsmálaráðherra vill ekki tjá
sig um þá atburði. Hún vonast hins
vegar til þess að í næstu viku fáist
heimild til að fjölga starsfmönnum
embættisins verulega.
„Það er ljóst að það þarf að efla
embættið. Það þarf að fjölga starfs-
mönnum. Sú vinna er í gangi að
greina það hversu marga starfs-
menn þarf og hvað það kostar. Ég
vonast til að það verði komin nið-
urstaða í það mál í næstu viku.“
Ragna segir það mat embættis-
ins að fjölga þurfi um tugi starfs-
manna. Ráðuneytisstjórar forsætis-
, fjármála- og dómsmálaráðuneytis
eru nú að fara yfir rekstraráætlun
embættisins og Ragna vonast til að
málið fari fyrir ríkisstjórn í næstu
viku.
Efla þarf dómstóla
Álag á dómskerfið hefur aukist
til muna í kjölfar efnahagshruns-
ins og Ragna segir að málum muni
fjölga. Sé svona mikill kraftur
settur í ákæruvaldið skili það sér
í fleiri dómsmálum. Á meðan hún
gegndi starfi skrifstofustjóra veitti
hún nefnd formennsku sem komst
að þeirri niðurstöðu að koma ætti á
fót millidómstigi. Hún segir að nú,
sem ráðherra, kalli hún eftir upp-
lýsingum dómskerfisins um hvern-
ig hægt sé að efla það.
„Við verðum að hafa upplýsingar
í höndunum til að geta komið með
tillögur. Eigum við að auka fjölda
hæstaréttardómara og láta þar við
sitja, eða á að koma á millidóms-
tigi og láta þar við sitja? Eiga bara
að vera millidómstig í sakamálum
eða á að gera hvorutveggja eða allt
og þá í hvaða mæli? Við þurfum að
vinna okkur áfram í þessu og meta
þörfina og á hvaða grundvelli okkar
tillögur eiga að byggja.“
Ragna vísar til þess að um ára-
mótin var ákveðið að fjölga hér-
aðsdómurum um fimm og fallið
var frá fyrirhuguðum niðurskurði
í Hæstarétti. Nú, örfáum mánuðum
síðar, komi þau skilaboð frá dóms-
kerfinu að frekari aðgerða sé þörf,
málafjöldinn sé svo mikill.
„Nú komum við líka að rannsókn-
arskýrslunni og frumkvæðisskyldu
ráðherra. Hvað á ráðherrann að
gera þegar svona viðvaranir koma?
Mér finnst brýnt að þær komi frá
dómsvaldinu, því ber skylda til að
vara við með formlegum hætti. Við
höfum einu sinni brugðist við og
erum nú að kalla eftir upplýsing-
um til að meta næstu skref.“
Breytir vinnulagi ráðherra
Þú minnist á rannsóknarskýrsluna,
telurðu að hún muni breyta vinnu-
lagi ráðherra?
„Ég tel að hafi hún ekki þegar
gert það muni það gerast fljótlega.
Hvað sjálfan mig varðar þá vakna
margar spurningar. Ef við skoðum
brýn málefni eins og yfirfull fang-
elsi, eða björgunargetu þyrlubjörg-
unarsveitarinnar, þá kallar hún á
spurningar um skyldu ráðherra.
Hún er mjög rík samkvæmt skýrsl-
unni, en ráðherra verður að vera
gert kleift að sinna skyldu sinni.
Þar kemur löggjafarvaldið og fjár-
veitingar einnig inn í myndina.“
Þú nefnir björgunarmál, eru þau
mál ekki í ólestri?
„Það er mat manna, og ég hef
vakið athygli Alþingis á því, að
gæslan þurfi að eiga fjórar þyrlur
og þeim þurfi að sinna sex og hálf
vakt. Staðan í dag er sú að við
höfum þrjár þyrlur og fimm vakt-
ir. Þara er komin upp sú staða að
við erum ekki með þann viðbúnað
sem talinn er nauðsynlegur að áliti
sérfræðinga. Það er mjög alvarleg
staða.“
Ber mönnum ekki skylda til að
leysa úr því?
„Við erum að vinna að því að bæta
úr þessu með öllum tiltækum
ráðum. Það er skýrt markmið að
hafa björgunargetuna með þeim
hætti að viðunandi getur talist. En
þá koma fjármálin inn í. Ríkisfjár-
málin nú eru með þeim hætti að
skera þarf niður.
Ef sú staða kemur upp að það
þarf meira fjármagn, og það er
ekki fyrir hendi, eru í raun bara
tvær leiðir færar. Við getum sagt
að við ætlum ekki að sinna ákveð-
inni þjónustu núna, við forgangs-
röðum og sleppum ákveðnum hlut-
um til að sinna öðrum. Við getum
einnig farið þá leið að segja að við
getum ekki haldið þjónustunni úti
með óbreyttum hætti, þannig að
við ætlum að halda úti skertri þjón-
ustu. Þá er bara að fara út og við-
urkenna það að ríkiskassinn leyfi
ekki annað en að við sinnum þjón-
ustunni bara að hluta til. Ef svo er,
á bara að viðurkenna það.“
Engin afsökun
Nýverið kynntu GRECO, verkefni
Evrópuráðsins gegn spillingu, að
ekki hefði verið farið eftir nema
tveimur af fimmtán aðfinnslu-
atriðum úr skýrslu frá apríl 2008.
Hvernig stendur á því?
„Hvað dómsmálaráðuneytið
snertir snýr þetta að ákveðnum
útfærsluatriðum í mútuákvæði
hegningarlaga. Spurningin er hvort
þau nái yfir alþingismenn einnig,
það hefur ekki verið útkljáð, en er
alveg sjálfsagt að skerpa á því.
Ég vil bara almennt segja að ég
ætla ekki að vera með neinar afsak-
anir í þessu. Sumt verðum við að
hafa í lagi og þetta er eitt af því.
Við höfum nú þegar gengið í málið
og erum byrjuð að vinna að þessu.
Það verður að viðurkennast að sum
mál hafa setið á hakanum vegna
anna. Ég ætla þó ekki að vera með
neinar afsakanir. Þetta gengur bara
ekki og við verðum að herða okkur
í þessu.“
Gifting samkynhneigðra
Mikil umræða skapaðist um gift-
ingu samkynhneigðra í kjölfar
prestastefnu. Hver er þín skoðun í
því máli?
„Dómsmálaráðherra er ekki
Það verður að vera alveg skýrt að þau taki þetta til sín og
við notum skýrsluna til að bæta okkar stjórnsýslu, breyta
ýmsum hlutum og byggja upp agaða stjórnsýslu.
Ragna var í leyfi frá starfi sínu sem skrifstofustjóri lagaskrifstofu dómsmála-
ráðuneytisins og hafði starfað í þrjár vikur í forsætisráðuneytinu þegar hún
fékk boð um að verða dómsmálaráðherra. „Ég fékk nokkurra klukkustunda
umhugsunarfrest svo það var bara að duga eða drepast. Ég áleit að þetta væri
skylda. Þegar maður er kallaður til þá á maður bara að taka þátt í starfinu.“
Ragna segir það að mörgu leyti sérstakt að standa utan þings. Hún hafi sótt
þingflokksfundi stjórnarflokkanna þegar við á, en að öðru leyti taki hún ekki
þátt í flokksstarfi. „Fyrst þegar maður byrjaði þurfti maður að feta sig áfram.
Bæði að læra og móta starfið í einu, því þetta er svo nýtt. Við [hún og Gylfi
Magnússon viðskiptaráðherra] erum hluti af ríkisstjórninni en stöndum þó
utan flokkanna. Það er auðvitað mjög sérstakt.“
Boðið um að sitja áfram í ríkisstjórn að loknum kosningum kom Rögnu á
óvart. Hún hafði þó gert upp við sig að hún mundi játa því, yrði það boðið.
Það væri samfélagsleg skylda hennar. Hún veit hins vegar ekki hve lengi hún
situr í embætti.
„Ég veit ekkert hvað er í vændum nema ég veit það náttúrlega að stjórn-
arflokkarnir hafa kynnt ákveðin áform um endurskipulagningu ráðuneyta.
Formaður Vinstri grænna var síðan með ákveðnar yfirlýsingar fyrir páska, en
þau verða bara að gera það upp við sig hvernig þetta á að vera. Ég er sátt og
bíð átekta.“
Ertu ekkert á leið í pólitík?
„Nei. Ég geri ekki lítið úr pólitík, en mér fyndist það ekki sanngjarnt að ég
færi í pólitík í beinu framhaldi af því að vera utanþingsráðherra. Fyrir utan að
það stendur ekki til. Ég hef aldrei verið flokkspólitísk og ekki tekið það skref
að ganga í flokk.“
Ekki á leið í pólitík