Fréttablaðið - 28.08.2010, Blaðsíða 12

12 28. ágúst 2010 LAUGARDAGUR
Orkuveitan hækkar gjald-
skrár til almennings um
28,5 prósent og stefnir að
því að lækka rekstrarkostn-
að sinn um tvo milljarða,
innan þriggja ára. Í því
skyni þarf hvort tveggja
að lækka laun og segja upp
starfsfólki. Þá er sala á
eignum sem ekki tengjast
kjarnastarfsemi í undirbún-
ingi. Allt hefur þetta það að
markmiði að gera félagið á
ný lánshæft á fjármagns-
mörkuðum.
Stjórn Orkuveitu Reykjavíkur
samþykkti á löngum fundi í gær
að hækka gjaldskrár fyrirtæk-
isins. Gjald fyrir dreifingu raf-
magns hækkar um 40 prósent,
rafmagnsverð um 11 prósent og
verð á heitu vatni um 35 prósent.
Áhrif hækkunarinnar á vísitölu
neysluverðs verða 0,39 prósent,
að sögn Orkuveitunnar. Áhrifin á
neytendur verða eitthvað breyti-
leg en Haraldur Flosi Tryggva-
son, stjórnar-formaður OR, segir
að algengur orkureikningur hjá
fjölskyldu hækki um 28,5 pró-
sent, eða um 2.750 krónur á mán-
uði eða um 33.000 krónur á ári.
Þar er miðað við fjölskyldu sem
býr í 130 fermetra húsi og borgar
nú um það bil 9.700 krónur á mán-
uði eða 117.000 krónur á ári fyrir
rafmagn og heitt vatn.
Eftir hækkun mun þessi fjöl-
skylda borga 12.500 krónur á
mánuði eða 150.000 krónur á ári.
Þetta eru miklar hækkanir en
Haraldur Flosi leggur áherslu á
að eftir sem áður sé orkukostn-
aður hér helmingur til fjórðung-
ur af því sem þekkist á Norður-
löndunum. Þá hafi hækkanir ekki
verið í neinu samræmi við verð-
lagsþróun undanfarin ár.
Stjórnin samþykkti einnig
að ráðast í mikinn niðurskurð
og hagræðingu á rekstri sem
á að spara allt að 25 prósent af
rekstrar-útgjöldum á næstu þrem-
ur árum. Loks var samþykkt að
fela forstjóra að lista upp allar
eignir sem ekki tengjast kjarna-
starfsemi Orkuveitu Reykjavík-
ur, áætla söluandvirði þeirra og
leggja fyrir stjórn að taka ákvörð-
un um sölu.
Vilja standa við skuldbindingar
Haraldur Flosi segir að markmið
alls þessa sé að gera fyrirtækinu
kleift að standa við skuldbinding-
ar gagnvart lánardrottnum sínum
og tryggja áframhaldandi trausta
og góða þjónustu við viðskipta-
vini. Leiðarljós aðgerðanna sé
að treysta stöðu fyrirtækisins og
tryggja að kjarnastarfsemi þess
standi á styrkum stoðum bæði
hvað varðar rekstur og skipulag.
Fram er komið að Orkuveit-
an skuldar nú um 240 milljarða
króna, að mestu leyti í erlendri
mynt þótt tekjurnar séu að mestu
í krónum.
Rekstrarsparnaðurinn sem
stefnt er að svarar til tveggja
milljarða króna á ári. Haraldur
Flosi segir að svo mikill sparnað-
ur, um 25 prósent af rekstrarút-
gjöldum, muni „rífa í“. Samþykkt
stjórnarinnar felur í sér að for-
stjóranum er falið að ná þessum
markmiðum.
„Það er ekki hægt að skera svo
mikið niður án þess að það bitni
á launakostnaði, það liggur í hlut-
arins eðli,“ segir Haraldur Flosi.
„Það er rétt að undirstrika að
komi til uppsagna verður það gert
í samvinnu við alla hagsmunaað-
ila.“ Helgi Þór Ingason var ráðinn
í starf forstjóra fyrir rúmri viku.
Þá var samið um að laun hans yrðu
1,2 milljónir króna á mánuði, sem
er um þriðjungi lægra en forver-
inn hafði. Helgi Þór hefur hvorki
bíl til umráða né fær hann bíla-
kostnað greiddan. Haraldur Flosi
segir að með ráðningarsamningi
forstjórans hafi ákveðin stefna í
launamálum fyrirtækisins verið
mörkuð. Eðlilegt sé að sú stefna
verði látin ganga niður fyrirtækið,
nú þegar rekstur og launakostn-
aður er til endurskoðunar. Fyrst
verði lögð áhersla á að draga úr
kostnaði við laun stjórnenda og
launahæstu starfsmanna og draga
úr ýmis konar hlunnindum.
Eins og Fréttablaðið sagði frá í
gær stendur sjötta hæðin í höfuð-
stöðvum Orkuveitunnar nú auð en
þar var áður gæðadeild og skrif-
stofa forstjóra í íburðar-miklum
skrifstofum. Ætlunin er að bjóða
fyrirtækjum þessa hæð til leigu.
Gæðaskrifstofan og skrifstofa for-
stjóra hafa nú verið fluttar í opið
rými á annarri hæð hússins og
þar fer viðtalið fram, í fábrotnu
fundarherbergi. Stjórnarformað-
urinn segir að starfsfólk fyrir-
tækisins hafi margt talað um að
yfirstjórnin væri úr tengslum við
aðra starfsmenn á þakhæðinni
og því hafi breytingin verið gerð,
auk þess sem óþarflega mikið
hafi verið lagt í aðstöðuna miðað
við að um er að ræða fyrirtæki í
opinberri eigu og í opinberri þjón-
ustu.
Sala á eignum undirbúin
Sala á eignum Orkuveitunnar sem
ekki tengjast kjarnastarfsemi var
einnig undirbúin á stjórnarfund-
inum, sem lauk í gærkvöldi. Har-
aldur segir að þar sé til dæmis
vísað í eignarhluti í orkufyrirtækj-
um eins og HS Veitum og Lands-
neti og einnig í margs konar aðrar
eignir. Þar á meðal eru landar-
eignir sem fyrirtækið hefur sank-
að að sér víða um suðvestanvert
landið á undanförnum árum. Í því
sambandi má nefna Hvammsvík
í Hvalfirði, Berserkjaeyri á Snæ-
fellsnesi og Hótel Hengil, sem er
rekið í starfsmannahúsi á Nesja-
völlum, að ógleymdri Perlunni í
Reykjavík, sem reyndar var sett á
sölu fyrir nokkrum árum án þess
að áhugasamur kaupandi fyndist.
Orkuveitan á einnig miklar eignir
á Úlfljótsvatni.
Haraldur segir að með ákvörð-
un stjórnarinnar í gær hafi for-
stjóranum verið falið að taka
saman lista yfir þær eignir sem
Orkuveitan á og eru ekki nauð-
synlegar fyrir kjarnastarfsemi
hennar. Forstjórinn og starfs-
menn muni verðmeta þessar
eignir og leggja til hvernig staðið
verði að sölu þeirra. Fram kemur
að meðal eigna sem fara á sölu
eru væntanlega eignir sem urðu
til hjá Reykjavík Energy Invest,
en það fyrirtæki hafði til dæmis
lagt í undirbúningskostnað vegna
virkjanaframkvæmda í Djíbútí og
í Kaliforníu. Haraldur segist búast
við að nú verði kannað hvort hægt
er að finna kaupendur að þessum
eignum Orkuveitunnar.
Öllum þessum aðgerðum, gríð-
arlegum hækkunum á gjaldskrá,
bröttum niðurskurði og eignasölu
fylgja engin loforð af hálfu stjórn-
arformannsins um að með þessu
sé Orkuveitan komin fyrir vind og
muni sigla lygnan sjó framvegis.
„Það er langt í frá,“ segir Har-
aldur Flosi. Aðgerðirnar eru lág-
marksaðgerðir, segir hann, sem
duga vonandi til þess að tryggja
fyrirtækinu fjármögnun út næsta
ár, koma til móts við athugasemd-
ir erlendra matsfyrirtækja og geri
fyrirtækið þannig gjaldgengt á
lánsfjármörkuðum á ný.
Þarna er meðal annars horft til
þeirra athugasemda sem fyrirtæk-
ið Moody‘s gerði snemma á þessu
ári þegar það fann að því að það
hefði ekki nýtt möguleika til að
hækka gjaldskrár, en hækkun á
rafmagni og heitu vatni undanfar-
in fimm ár er langt undir vísitölu-
breytingum á sama tíma.
Þegar fyrirtækið er orðið gjald-
gengt á lánsfjármarkaði á ný verð-
ur verkefni stjórnarinnar að fjár-
magna verklok framkvæmda á
Hellisheiði. Nýjustu virkjanafram-
kvæmdir þar hafa verið fjármagn-
aðar til skamms tíma. Að því loknu
muni skapast ráðrúm til að beina
sjónum að því hvernig langtíma-
stöðugleika verður náð í rekstri
Orkuveitunnar og hvernig hægt
verður að endurfjármagna félag-
ið. Það þarf að greiða gríðarlega
háar fjárhæðir af skuldum sínum
næstu ár. Þyngst verður greiðslu-
byrðin 2013.
Stóriðjusala niðurgreiddi rafmagn
Eins og fyrr sagði eru skuldir fyr-
irtækisins samtals um 240 millj-
arðar króna. Haraldur Flosi segir
að eingöngu tæp 40 prósent af
þessum skuldum, eða um 90 millj-
arðar, séu vegna fjárfestinga í
raforkusölu til stóriðju. Þetta sé
hluti starfseminnar. Viðmið raf-
orkuverðsins, sem er meðal ann-
ars verðtryggt miðað við mark-
aðsverð á áli, hafi aukist um 116
prósent á sama tíma og vísitala
neysluverðs hefur hækkað um 57
prósent en tekjur af raforkusölu
til heimila hafi aðeins hækkað um
23 prósent. Segja megi að stóriðju-
salan hafi niðurgreitt rafmagn til
annarra notenda.
Um fjórðungur skulda Orkuveitu
Reykjavíkur, eða um 60 milljarð-
ar, er til kominn vegna fjárfest-
inga í hitaveitu á Hellisheiði. Þret-
tán prósent til viðbótar, ríflega 31
milljarður, tengjast fráveitufram-
kvæmdum sem Orkuveitan hefur
ráðist í.
FRÉTTASKÝRING: Róttækar aðgerðir samþykktar á stjórnarfundi Orkuveitu Reykjavíkur
Pétur
Gunnarsson
peturg@frettabladid.is
28,5% hækkun á orkukostnaði heimila
STJÓRNARFORMAÐUR Haraldur Flosi Tryggvason er lögfræðingur frá Háskóla Íslands og með MBA-próf frá Oxfordháskóla í Bretlandi. Hann vonast til að þær aðgerðir sem
stjórn Orkuveitunnar samþykkti í gær tryggi fjármögnun fyrirtækisins út næsta ár. Frekari vinna þurfi þó að eiga sér stað til þess að tryggja varanlegan bata í rekstrinum og
brugðið geti til beggja vona í því sambandi. Þættir eins og þróun krónunnar og vaxtastig geti haft mikið að segja. FRÉTTABLAÐIÐ/GVA
Hækkun á gjaldskrá Orku-
veitunnar leiðir til hækkunar
á verðbólgu, samkvæmt vísi-
tölu neysluverðs sem þessu
nemur.
0,39%