Fréttablaðið - 23.10.2010, Qupperneq 40

23. OKTÓBER 2010 LAUGARDAGUR2 ● kvennafrídagurinn
Hluti af félagskonum í Skottunum með Bryndísi í fararbroddi. Félagið hefur undanfarið ár staðið fyrir uppákomum af ýmsum
toga til að vekja athygli á kvennafrídeginum, sem ber upp á sunnudag en verður haldinn á mánudag. FRÉTTABLAÐIÐ/STEFÁN
Skotturnar hafa unnið hörð-
um höndum að undirbúningi
kvennafrídagsins sem verður
haldinn á mánudag.
Fyrir rúmu ári voru konur úr
hinum ýmsu samtökum kvenna
kallaðar saman til að undirbúa
kvennafrídaginn og minnast ým-
issa tímamóta í kvennabaráttunni.
Samþykkt var að félagið fengi nafn-
ið Skotturnar, sem vísar í að konur
gengu með skotthúfur. Eins eru
skottur kvendraugar úr þjóðsögum,
sem voru baráttuglaðir og erfitt að
kveða niður. Skotturnar hafa fund-
að stíft síðan og er stemning og ein-
hugur innan samtakanna.
„Það er gaman að sjá hvernig
þetta er allt saman að smella, en um
leið er ótrúlegt að við séum komnar
á endastöð,“ segir Bryndís Bjarnar-
son, verkefnastýra kvennafrídags-
ins, sem hefur unnið hörðum hönd-
um að undirbúningi kvennafrídags-
ins sem verður haldinn á mánudag,
25. október.
„Strax í upphafi var ákveðið að
beina sjónum að kynferðisofbeldi
og fá almenning og ráðamenn til
að taka ábyrgð á þessum ljóta bletti
sem er á íslensku samfélagi. Dag-
urinn er einnig tileinkaður launa-
mun kynjanna því konur munu
ganga út klukkan 14.25 og minna á
að þær hafa eingöngu 65 prósent af
heildaratvinnutekjum karla,“ segir
Bryndís og getur þess að innan
Skottanna sé enginn ágreiningur
um mikilvægi þessara mála.
Að hennar sögn standa Skott-
urnar einnig fyrir landssöfnun og
er nú verið að selja kynjagleraugu
sem eiga að minna á að bæði kynin
eiga að taka ábyrgð á kynferðisof-
beldi. „Merkið var selt um síðustu
helgi í helstu verslunum landsins.
Við hvetjum sem flesta til að kaupa
sér merki því markmið söfnunar-
innar er að breyta Stígamótum í
sólahringsmiðstöð. Auk bættrar
ráðgjafarþjónustu verður opnað at-
hvarf fyrir konur sem vilja brjót-
ast úr vændi og mansali. Jafnframt
verður verkefnið Stígamót á staðinn
endurvakið utan höfuðborgarsvæð-
isins. Kynjagleraugun verða seld í
göngunni á kvennafrídaginn.“
Bryndís segir einnig verið að
undirbúa alþjóðlega ráðstefnu um
kynferðisofbeldi á kvennafrídaginn
sjálfan 24. október sem ber upp á
sunnudag. „Við fáum erlenda fyrir-
lesara í sérflokki í þeim málaflokki
frá öllum heimsálfum. Aðgangseyr-
ir er greiddur niður og kostar ein-
ungis 3.000 krónur á ráðstefnuna.“
Hápunkt verkefnisins segir hún
vera 25. október klukkan 14.25, en
kvennafrídagurinn hafi verið flutt-
ur yfir á þann dag til að konur geti
lagt niður störf. „Reiknað var út
að konur væru búnar að skila sínu
vinnuframlagi á þeim tíma, því
þær eru eingöngu með 65 prósent
af launum karla.“
KRÖFUGANGAN VERÐUR EIN STÓR
MENNINGARVEISLA
Konur munu safnast saman á Hall-
grímskirkjutorgi þar sem listakon-
ur byrja að hita upp og þær verða á
hverju götuhorni og í göngunni með
alls konar uppákomur. „Við höfum
einnig verið að hita upp með lista-
konum í langan tíma, þær voru með
okkur á Menningarnótt í tjaldi þar
sem þær voru með uppákomu allan
daginn. Núna standa yfir viðburðir
á Kjarvalsstöðum í hádeginu fram
að 25. október. Ég hvet allar konur
til að taka þátt í þessum sögulega
stórviðburði og sýna áfram sam-
stöðu íslenskra kvenna,“ segir
Bryndís að lokum.
Stemning í Skottunum
Fundur með fulltrúum kvenna-
samtaka var haldinn 11. septemb-
er 1975 til að ræða aðgerðir 24.
október.
Fundurinn stóð lengi kvölds og
þarna kom meðal annars fram það
sjónarmið að óheppilegt væri að
kalla aðgerðina verkfall því sam-
kvæmt vinnulöggjöfinni geta að-
eins verkalýðsfélög boðað til verk-
falls og þá undir ákveðnum skil-
yrðum. Fólki væri auðvitað frjálst
að ganga út af sínum vinnustað, en
yrði þá að vera viðbúið afleiðing-
unum, jafnvel hugsanlegum vinnu-
missi í kjölfarið. Tækju konur sér
hins vegar frí frá störfum einn dag
eða dagspart væri ekkert við því
að segja. Sumir hræðast verkföll
og líkar ekki slík aðgerð. Ef allar
konur áttu að geta samsamað sig
kvennaverkfalli yrði að fara hægt
í sakirnar svo enginn fældist frá.
Kvennafrí var því aðgerðin köll-
uð þaðan í frá, en lengi eimdi eftir
af þessum umræðum og þær hafa
skotið upp kollinum öðru hvoru
síðan.
Hvers vegna frí
en ekki verkfall?
Útgefandi: Skotturnar | Heimilisfang: Hverfisgata 115, 105 Reykjavík | Vef-
síða: www.kvennafri.is | Netfang: skotturnar2010@gmail.com
Ritstjóri: Guðrún Jónsdóttir
Ábyrgðarmaður: Bryndís Bjarnason
Auglýsingar: Fréttablaðið/Bjarni Þór Sigurðsson. Sími 512 5471
● 1975 Um 20-25 þúsund manns söfnuðust saman á Lækjartorgi í
Reykjavík rétt fyrir kl. 14 föstudaginn 24. október 1975. Manngrúinn var
að uppistöðu til konur sem höfðu staðið upp frá pottum og pönnum
eða gengið út af vinnustöðum sínum til þess skipa sér undir spjöld og
borða með áletrunum á borð við: „Sömu laun fyrir sömu vinnu“, „24. okt-
óber er dagur baráttu en ekki hátíð“, „Frjálsar fóstureyðingar“ og „Konur,
skríðið upp úr pottunum“. Sömu sögu var að segja af ýmsum byggðum
utan höfuðborgarsvæðisins. Talið var að um 90% íslenskra kvenna hafi
tekið sér frí frá störfum eftir hádegi þennan dag.
● LJÓSMYNDASAMKEPPNI Á KVENNAFRÍDAGINN Opinn
samstarfsvettvangur kvenna, Skotturnar, blæs til ljósmyndasamkeppni
á kvennafrídaginn 2010. Ljósmyndinni ber að fanga andrúmsloft fjölda-
samstöðunnar í miðbæ Reykjavíkur eða á öðrum mótmælafundum um
land allt hinn 25. október 2010. Veitt verða verð-
laun fyrir þrjár bestu myndirnar sem sérstök dóm-
nefnd mun velja úr aðsendum ljósmynd-
um. Skilafrestur er til þriðjudagsins 1.
nóvember klukkan 17. Ljósmyndirn-
ar skulu sendar rafrænt á skotturn-
ar2010@gmail.com ásamt fullu nafni
ljósmyndarans, heimilisfangi og
símanúmeri. Fari stærð ljós-
myndarinnar yfir 10 mega-
bæt ber að skila henni á
geisladiski eða tölvukubbi til
Stígamóta, Hverfisgötu 115,
101 Reykjavík.
Á kvennafrídaginn leggja konur niður störf meðal annars til að vekja athygli á ójafnri
stöðu kynjanna.