Morgunn - 01.12.1972, Síða 21
MIÐILSFUNDIR
99
ilsfundum og með hvaða hugarfari komið er á fundina. En nú
er einmitt sáhnasöngur oft vel til þess fallinn, að skapa ákveðið
andlegt andrúmsloft og hefja hugina „duftsins fjötrum frá“,
eins og skáldið segir. Hví þá ekki að nota hann sem leið að
marki? Hinir vísindalega sinnuðu menn gleyma oft eða virð-
ast jafnvel ekki vita af hinni innri hlið lilutanna, og þeir eru
oft illa að sér í sálarfræði. Á miðilsfundmn eru sálræn öfl að
starfi, en þau öfl eru viðkvæm og mjög næm fyrir sálarlegu
viðhorfi þeirra, er fundina sitja. En þó að ég bendi nú á þessar
villigötur, sem hinir vísindalegu rannsóknarmenn villast oft
inn á, er þó fjarri mér að amast við því, að i þessum efnum sé
beitt hinni ströngustu vísindalegu nákvæmni og samvizkusemi.
Það er einmitt skoðun mín, og hefur alltaf verið, að anda-
hyggjustefnuna beri að reka sem vísindalega rannsóknarstefnu.
Öll dulræna (,,okkultismi“) á að sæta slíkri meðferð, að svo
miklu leyti, sem unnt er. En það eru engin vísindi í því að af-
neita staðreyndum og vera of stoltur eða hleypidómafullur til
þess að hafa um hönd aðferðir, sem eru vel til þess fallnar að
stuðla að góðum árangri þess starfs, sem verið er að vinna.
Heyrt hef ég það haft eftir séra Haraldi heitnum Níelssyni, að
oft hafi verið meiri eða minni tregða á fyrirbrigðum á fundum
þeim, sem hann sat hér í Reykjavík á fyrstu árum andahyggju-
stefnunnar hér á Islandi. En alltaf þegar byrjað var að syngja
sáhninn „Son guðs ertu með sanni“, virtist koma nýtt líf í fyr-
irbrigðin, og var engu líkara en að þessi sálmur beinlínis kall-
aði hin sálrænu öfl til starfa. Hinir framliðnu voru spurðir,
hverju þetta sætti, — hvort það stafaði af því, að efni eða inni-
hald sálmsins hefði einhverja sérstaka þýðingu i þessu sam-
bandi. Þeir kváðu svo vera. En sálmurinn var magnaður af til-
beiðslu aldanna. Hér er komið inn á svið kynnginnar, þar sem
hulin öfl eru að starfi, þar sem hugsanaorka og tilfinninga
þjappast oft saman eins og í einn brennidepil, og getur komið
ymist góðu eða illu til leiðar. Og kyungin lýtur ákveðnum lög-
om, sem mælitæki og smásjár vísindamannsins komast ekki að.
En þó að sumum rannsóknarmönnum sé illa við sálmasöng,
býst ég samt við að þeir séu ekki alveg blindir fyrir því, að til sé