Morgunn - 01.06.1983, Side 52
50
MORGUNN
þá í gröf sinni, og nýjar persónur setja mark sitt á hugar-
far og atburði í Skálholti. Kaflarnir 36—42 í II. bindi Guð-
rúnarbókar eru óháðir Kamban, bæði að efni og orðfæri.
Frásögnin beinist þá ákveðið á dulræn svið. Þeirra gætti
að vísu fyrr í Guðrúnarsögu, en verða fyrst að marki ráð-
andi, þegar Guðrún Halldórsdóttir, nýráðin vinnukona í
Skálholti, opinberar sérstæða hæfileika sína. 1 fyrstu valda
þeir henni vanda, af því að hún er vanskilin og misskilin.
Sá vandi leiðir hana loks fram fyrir biskupinn og með
skyggnilýsingum sínum vinnur hún strax trúnað hins
annars svo tortryggna manns. Hún sér ekki aðeins hina
framliðnu Ragnheiði, heldur einnig ungan mann í fylgd
með henni og lýsir honum þannig, að biskup þekkir þar son
sinn, sem ætti að vera í besta gengi við nám í Englandi.
Dánarfregnin, sem berst nokkru síðar, staðfestir hinn nag-
andi grun. Vinnukonan unga verður nú trúnaðarvinur og
huggari hinna harmþrungnu foreldra. Hún fær þegar i
stað „hjálp að handan“, við hjúkrun biskupsfrúarinnar,
sem sorgin hefur bugað.
Hjartnæm lýsing sögumanns á mannkostum hinnar
skyggnu Guðrúnar vinnukonu minnir undirritaðan á um-
mæli, sem féllu við útkomu bókarinnar um þá Guði’únu,
sem hann hefir leyft sér að kenna bókina við.
1 Guðrúnarbók segir frá ýmsum dularfullum sýnum og
atburðum, sem enj aðeins lauslega eða alls ekki tengd
meginefni frásagnarinnar, svo sem hinn síendui’tekni „þyt-
ur“. Merkust er sýnin, sem olli skelfingu Sveins gamla
Sverrissonar, en hann var ginntur að nætux’lagi út í Skál-
holtskirkju og neyddur til að horfa á og heyi’a eins konar
djöflamessu með ófagurri sönglist. Nær frávita flýr hann
til biskups til að skrifta. Frásögn hans ber keim af upp-
vakningasögum galdratrúai’innar. Hinn hálærði biskup,
sem þykist annars einfær um að leysa allan vanda, stendur
nú skelfdur og ráðstola og neyðist til að leita heilræða hjá
Helgu í Bræðratungu. (G. I, 51—55.
Síst ómerkara er samtal pi'óventukerlingarinnar Val-