Morgunn - 01.06.1983, Síða 56
54
MORGUNN
urinn þinn. Skilur þú ekki, hvað drottinn er að segja þér?
Hann hefur talað til þín.“
„Ekki til mín, Elín, syndugrar konu. Ég er syndug fyrir
guði og mönnum."
„Ragnheiður, ekki þú.“
„Jú, Elín, ég er syndug kona fyrir guði og mönnum.
Elín, Elín, ég sór rangan eið.“ G. 11,41—42.
Þannig er í Guðrúnarbók lögð síendurtekin áhersla á
meinsæri Ragnheiðar og iðrun. Jafnframt á hugarfar henn-
ar að mildast, beiskjan að vikja fyrir harmi. Þetta kemur
enn fram í bæn hennar á dánarbeði. „Ég sór rangan eið
í Skálholtskirkju. Ég játaði lyginni enn í Skálholtskirkju
við aflausnina. Nú vitið þið allt, og það má kunngera
það.“ (G. II, 138). Löngu síðar, þegar sonur Ragnheiðar
og foreldrar hennar eru einnig látin, dreymir síra Daða
Halldórsson að hann sjái þau og skipti við þau orðum, m.a.
... „þó lét hann þig sverja rangan eið.“ (G. II, 295). En
allir eru sáttfúsir og hafa bæði fyrirgefið og öðlast fyrir-
gefningu á „æðri leiðum“ nema Daði, sem enn er bund-
inn líkamsfjötrum og situr „í skugga hatursins“.
Guðræknihugarfarinu, sem einkennir Guðrúnarbók alla,
eykst ásmegin i síðustu köflunum. Allir verða auðmjúkir
og sáttfúsir. Hin skyggna Guðrún Halldórsdóttir, sem fyrr
var getið, veldur miklu um þessa hugarfarsbreytingu.
„Margrét varast að spyrja hana, en margt er það, sem
Guðrún sér. Hún segir engum frá því nema meistara
Brynjólfi og hann trúir því, sem hún segir. Hann sér það
á henni, að hún er að segja satt, svo mikill mannþekkjari
er hann.“ (G. II, 192). Með henni sjáum við biskupshjónin
og börn þeirra öll eins glöggt og þau voru sýnileg í lifenda
lífi. Sögumaður okkar, 17. aldar maðurinn Þórður Jóns-
son, sem talar til okkar af æðri leiðum, sér einnig út fyrir
takmörk efnis, rúms og tíma. „Ykkur finnst ef til vill, að
ég, Þórður Jónsson, mæli nokkuð mikið, er ég segi þetta,
en nú get ég sagt það. Ég hefði ekki getað sagt það þá.
Ég er svo mikið búinn að kynnast lífinu mín megin og