19. júní - 19.06.1957, Blaðsíða 36

og hálfur og tveir og hálfur metri að stærð, með
breiðu gullkögri umhverfis. Utan með henni allri
var útsaumsbekkur, um það bil hálfs metra breið-
ur og var munstrið í honum margs konar tré með
blöðum, blómum og ávöxtum. Trjástofnarnir voru
saumaðir með gullþræði, en trjákrónurnar voru úr
perlum og gimsteinum. Fyrst trúði ég ekki min-
um eigin augum — það væri óhugsandi, að slikur
auður væri lagður i eitt klæði. En það var ekki
um að villast. Jade, tópazar og ametyst voru meðal
þeirra steina, sem ég þekkti, að voru skomir eins
og lauf, og ég þóttist þekkja perlur, safíra, rúbína
og alexandrite í blómunum, en þó voru þar miklu
fleiri tegundir, sem ég þekkti alls ekki. Efri ábreið-
an var minni, en hún var líka næstum því yfir-
saumuð með sama hætti. Ég spurði kaupmanninn,
hvers konar og hve gamlar þessar ábreiður væru,
og sagði hann, að þær mundu vera um 200 ára
gamlar. Hefði sú stærri verið hásætisklæði, en sú
minni bænamotta Múhameðstrúarmanns. Illa sagði
hann að gengi að selja þær. Langafi sinn hefði
keypt þær, en nú væru allir hinir líklegustu kaup-
endur orðnir svo auralausir, að allt útlit væri á,
að hann yrði að selja þær þjóðminjasafninu fyrir
hálfvirði.
Skammt frá þessari húð var verzlun, sem eink-
um seldi filabeinsmuni. Þar var húsbúnaður úr út-
skornu fílabeini, sófi, stólar, skermur og lampi, og
voru munstrin eftir skreytingum á frægasta graf-
hýsi Indlands, Taj Mahal í Agra. Tveir menn
voru 25 ár að gera þessa gripi. Ekki voru þeir
til sölu, aðeins til þess að draga viðskiptavini að
verzluninni.
Delhi er um margt fögur borg. Sá hluti hennar,
sem kallaður er Nýja Delhi, er að mestu byggður
eftir 1930. Þar eru götur breiðar og trjágróður
með afbrigðum fallegur. 1 gamla borgarhlutanum
eru til mjög fagrar byggingar og sumar fornar,
en meira ber á fátæklegum húsum, þröngum göt-
um, þar sem ægir saman mönnum og dýrum, og
ber þá ekki hvað minnst á hinum heilögu kúm,
sem fara frjálsar allra sinna ferða um torg og
stræti.
I okkar augum er menntun og öðrum lifsins
gæðum all-misskipt milli landsins barna. Við
kynntumst menntafólki, sem flest var mjög áhuga-
samt um landsmál, ungu fólki, sem hugsaði um
nám sitt, ást og skemmtanir, eins og alls staðar
annars staðar, og þjónustufólki, sem vann störf
sín af alúð, var hjálpsamt og glaðlegt. Betlarar
og hvers konar tötralýður verður alls staðar á vegi
manns. Naumast sást kona við verzlunar- eða
skrifstofustörf — nema hjá UNESCO —, en hins
vegar var nokkuð algengt að sjá þær í erfiðisvinnu.
Yfirleitt fannst mér yfirbragð fólksins góðmann-
legt, dálítið þunglyndislegt, og framganga þess
hljóðlát.
Einn morgun klukkan átta vorum við boðin á
leikfimis- og danssýningu barna, er haldin var til
heiðurs Sjú-En-lai, forsætisráðherra Kína, og Dalai-
Lama, sem voru gestir í borginni. Sýningin var á
stórum grasvelli og tóku um 3000 skólabörn þátt
í henni. Þegar við komum þangað rétt fyrir til-
settan tíma, var sólin að þerra náttfallið, svo móða
lá með jörðu. Börnin voru komin inn á leikvang-
inn og sátu á hækjum sínum í skipulegum röðum.
Þau voru öll í hvítum buxum og sterklitum stökk-
um, svo leikvangurinn var eins og fagurlit blóma-
breiða. Æfingar þeirra voru samstilltar mjög, gerð-
ar eftir hljómfalli einfaldra hljóðfæra, eða þá að
þau sungu sjálf undir. Var Sjú-En-lai svo hrifinn,
að hann bauð til sín hóp af börnum til að kenna
kínverskum börnum leikfimi. I annað skipti skoð-
uðum við skólasýningu og sátum skemmtun skóla-
barna. Virðast indversku bömin sannarlega engra
eftirbátar, þegar þau fá menntun og þroskaskilyrði.
Hitt má öllum vera ljóst, að vegna mannmergð-
ar og langvarandi örbirgðar, þarf mikið fjármagn
og marga þjálfaða menn til að mennta æskulýð
Indlands, en þar er lika mörgum hugsjónamönn-
um á að skipa og ber þar hæst Nehru forsætisráð-
herra. Sumir sögðu, að það stæði eðlilegri þing-
ræðisþróun fyrir þrifum, að engin veruleg stjórn-
arandstaða gæti myndazt á meðan hann fer með
völd, vegna þess hve hann nýtur almennrar hylli.
Bæði Nehm og forseti Indlands, Rajendra Pra-
sad, sættu löngum fangelsisvistum vegna and-
spyrnu við Englendinga. Nehru skrifaði sjálfsævi-
sögu sína í fangelsinu og ræðir þá menn og mál-
efni, sem efst voru á baugi, einkum föður sinn,
sem var einlægur baráttumaður fyrir frelsi lands-
ins, og svo Gandhi, sem enn er tignaður af háum
og lágum.
Nehru segir þar, að flestir skapi sér einhvem
persónugerving lands síns, og geymi hann, sem
fleiri, þá táknmynd Indlands í huga sér, að það
sé kona, hnigin að aldri, en fögur ásýndum, er
renni tregablöndnum bænaraugum til barna sinna
og biðji þau vemdar gegn yfirgangi erlendra of-
ríkismanna. Þessi mynd hafi kveikt þann eld fórn-
arlundar, sem enzt hafi mörgum alla ævi og sé
hún þó sanni fjær. Hinn lotni bóndi, sem striti á
34
19. JtJNl