19. júní - 19.06.1972, Qupperneq 8

— Eins og við vitum báður, Jóhanna, var
verkakvennafélagið „Framsókn“ stofnað fyrir
fmmkvæði Kvenréttindafélagsins.
— Já, einmitt. Það var stofnað árið 1914. Þær
Jónína Jónatansdóttir, Karolína Simsen, Helga
Torfadóttir, Jónína Jósefsdóttir, María Péturs-
dóttir og Briet unnu mest að stofnun þess.
Þessi tvö félög, Kvenréttindafélag Islands og
verkakvennafélagið ,,Framsókn“ hafa raunar
löngum staðið mjög vel saman í baráttunni fyrir
bættum kjörum kvenna á ýmsum sviðum og ekki
sízt launajafnrétti kvenna og karla. —
— Ertu ánægð með þann árangur, sem hefur
náðst t. d. í verkalýðshreyfingunni? —
— Ég get ekki annað en verið ánægð, þegar ég
hugsa um þann reginmun, sem er á kjömm þessa
fólks nú, eða var, þegar ég og mínir félagar vom
að byrja okkar baráttu. Þá á ég bæði við launin,
og þar með talið auðvitað launajafnréttið, en ekki
síður allan aðbúnað á vinnustöðum. En sjálfsagt
er lengi hægt að gera enn betur. —
— Þú hefur löngum barist gegn neyzlu áfengis?
— Já, ég hef að minnsta kosti viijað gera það.
Ég held, að ekkert sé meiri bölvaldur en ofnautn
áfengis. —
— Ég veit, að þú hefur starfað af miklum
áhuga í söfnuði þínum. Er kannski of persónulegt
að spyrja um viðhorf þitt til tmmála?
— Kristindómur og jafnaðarstefna er nátengt
í mínum huga. Ég tel það mína mestu gæfu í líf-
inu að hafa aðhyllzt jafnaðarstefnuna.
— Að síðustu, Jóhanna, hverju vilt þú einkum
þakka það, að þú heidur svona óvenju vei og iengi
góðri heiisu, bæði andlega og líkamlega?
— Þessu er nú auðvitað ekki gott að svara, en
ég held, að vinsemd og hiýhugur samtíðarmann-
anna á lífsleiðinni hafi hér haft mikið að segja.
Veit ekki til að ég eigi neina óvini, og þótt ég hafi
staðið í stríði við ýmsa bæði í pólitík og verkalýðs-
málum, hefur það aldrei, mér vitaniega, orðið
óvildarefni. Ég tel mig einnig hafa verið gæfusama
í einkalífi mínu. Það er mikið lán að hafa átt góð-
an eiginmann og eiga góð börn, sem allt vilja fyrir
mig gera.
Við Jóhanna kveðjumst nú. En á leiðinni heim
hugsa ég um, hvað það hijóti að vera ánægjulegt
á kvöidi ævinnar að geta litið yfir svo langan og
starfsaman og góðan dag.
Guðný Helgadóttir.
ÚUR. . . .
iliga kwiiur ai> vcra í scrskólum?
Vorið 1969 voru konur úr Kvenréttindafélagi
Islands, vngri en 35 ára kallaðar á fund. Var
uppi’unalega ætlunin að vekja þessar konur frek-
ar til umhugsunar um mál kvenna. Þrátt fyrir að
þær væru allar meðlimir Kvenréttindafélagsins
höfðu þær lítið starfað innan félagsins. Þessi
fundur varð síðan til þess, að þessar ungu konur
fóru að hittast oftar og ræða ýmis þjóðfélags-
og jafnréttismál. Síðar bættust fleiri konur við
i hópinn, sem ekki voru meðlimir Kvenréttinda-
félags íslands og þannig urðu „Úur“ til. Á þess-
um fundum þeirra kom fyrst fram hinn ferski
nýi kvenréttindaandi sem erlendis var orðinn
mjög áberandi. Ég ætla að segja hér í stuttu máli
frá nokkrum helztu málum sem Úur hafa haft
afskipti af á þessum árum.
Margt hefir borið á góma á fundum Úanna, en
fyrsta málið sem þær höfðu opinber afskifti af,
var Kvennaskólafrumvarpið, hvort Kvennaskól-
inn í Reykjavík ætt að fá að útskrifa stúdenta.
Sendu Úur alþingismönnum greinargerð um mál-
ið og skal hér drepið á nokkur atriði úr henni.
„Farsælast er að piltar og stúlkur séu alin upp
sem jafningjar og njóti raunverulegra jafnra
réttinda og möguieika, séu samábyrg í lífinu og
byggi lífsafkomu sína á eigin námi og starfi.
Islenzkum konum var með lögum árið 1911
veittur lagalegur réttur til að stunda nám í öllum
menntastofnunum landsins. Hins vegar er piltum
nú og með frumvarpi þessu meinaður aðgangur
að vissri menntastofnun. Samræmist þetta tæp-
lega jafnréttis- og frelsishugsjónum nútímans.
Við teljum tilmæli Kvennaskólans í Reykjavík
um réttindi til að brautskrá stúdenta ekki sþor í
rétta átt, nema þá og því aðeins að ytri aðstaða
skóians breytist og piltum verði veitt innganga
í skólann.“
Úur sendu alþingismönnum bréf um málið, sem
hér skal vitnað til:
„Upphaf þessa máls er að nokkrar ungar kon-
ur, sem oft hafa komið saman til þess að ræða
þjóðfélags- og jafnréttismál, ákváðu að leita
stuðnings ungra kvenna við áskorun til Alþingis
6
19. JÚNÍ