19. júní - 01.10.1995, Síða 24

verið samankomnar til að skiptast á
reynslusögum, konurnar voru ákveðnar í
málefnum þeim sem þær fjölluðu um.
Konur frá sömu löndunum rifust um bar-
áttuaðferðir. Átti að berjast fyrir réttind-
um barna, samkynhneigðra og annarra
minnihlutahópa jafnframt kvennabarátt-
unni eða átti hver hópur að sjá um sig
sjálfur?
Þrátt fyrir mismunandi skoðanir á því
máli hvaða hópa kvennahreyfingar skyldu
tala, voru þó allar sammála um hvaða
áherslur skyldu vera efstar á baugi hjá
ungum konum í kvennabaráttu.
Ungum konum var mikið í mun að
konur hættu að líta á sig sem fórnarlömb.
Þær væru ekki minnihluti heldur helming-
ur mannkyns og það væri löngu kominn
tími til að þær breyttu baráttuaðferðum
sínum frá því að vera í vörn í það að vera
í sókn. Þeim finnst sú umræða sem hefur
verið um kvennabaráttu undanfarin 10-15
ár hafi einkennst af því að konur væru
fórnarlömb sem hvorki vildu né hefðu
áhrif á líf sitt. Konur lifðu samkvæmt því
í einhverskonar tómi þar sem þær hefðu
ekkert að segja um sín mál og svifu ein-
ungis um með þeim vindhviðum sem
stjórnuðu ferðinni. Þessi viðhorf eru af-
leiðing af því bakslagi sem hefur verið
einkennandi í mestallri umræðu um kven-
réttindi í blöðum og bókum hin síðustu ár.
Aö breyta vörn í sókn
Ungum konum finnst að þær baráttuað-
ferðir sem margar kvennahreyfingar
stunda séu úr sér gengnar, að hreyfingarn-
ar hafi staðið í stað hvað varðar útgáfumál
og ekki nýtt sér þær nýjungar í tækni sem
orðið hafa á síðastliðnum árum. Þær
hvetja einnig konur til að láta meira í sér
heyra, að hafa samband við fréttastofur og
benda þeim á ef eitthvað sérstakt er í
gangi sem þeim finnist fjölmiðlar ekki
sinna, eða að reyna að hafa áhrif á niður-
röðun frétta. Hver segir t.d. að það sé rétt
að fréttir um kvótamál nokkur hundruð
trillukarla eigi að vera á undan fréttum er
varða málefni kvenna, barna og gamal-
menna í þjóðfélaginu. Konur þurfi sjálfar
að gera sér grein fyrir því að þessi for-
gangsröðun fjölmiðla er ekki endilega rétt
og að henni er hægt að breyta.
Þrátt fyrir að ungar konur komi nú
sterkari til leiks en ég hef séð í mörg ár,
með nýjar aðferðir að vopni, eru þær
alltaf að berjast fyrir sömu hlutunum.
Þeim sömu hlutum og mæður okkar og
ömmur voru að berjast fyrir á kvennadeg-
inum 1975 þegar um 25.000 íslenskar
konur komu saman á Lækjartorgi til að
mótmæla aðstæðum sínum.
Ungar konur krefjast sama réttar og
bræður sínir, þær eru orðnar langþreyttar
á að vera annarsflokks manneskjur bæði í
þjóðfélögum sem þær búa í, og inni á
heimilum. Fyrst af öllu vilja þær fá jal'nan
rétt til náms á við karlmenn. Fyrir utan
hinn vestæna heim er ólæsi gífurlegt með-
al kvenna, t.d. er talið að um 90% kvenna
í Suður-lndlandi séu ólæs.
Þær vilja ekki einungis fá fullan rétt til
að vera á vinnumarkaðinum heldur vilja
þær einnig fá sömu laun og karlmenn fyr-
ir sömu vinnu. I mörgum löndum hafa
konur ekki einu sinni rétt til að vinna úti
án leyfis frá eiginmönnum, feðrum eða
bræðrum.
Þær vilja fá heilbrigðisþjónustu sem
tekur tillit til þarfa þeirra og þá sérstak-
lega til barnshafandi kvenna. En það er
víða pottur brotinn í þeim málum í flest-
öllum löndum heims, og þó svo að hér á
landi séum við konur ágætlega staddar er
enn ýmsu ábótavant í þeim málum.
Hættulaust kynlíf
Ungar konur vilja líka fá aðgang að
upplýsingum um getnaðarvarnir og
hættulaust kynlíf og svo auðvitað frjálsan
aðgang að getnaðarvörnum. I þessum
málum höfum við íslenskar konur forskot
á flestar aðrar þjóðir. Flestar okkar fá kyn-
fræðslu í skólum og aðgangur að getnað-
arvörnum er nokkuð góður. Þessu er því
miður ekki svo farið um allan heim. I
flestöllum bókstafstrúarríkjum er að-
gangur kvenna að þessum hlutum ekki
auðfenginn. Konur eiga að fjölga mann-
kyninu og því eiga þær ekki að nota getn-
aðarvarnir, enda á þar einungis að stunda
kynlíf til að viðhalda fjölskyldunni.
Þetta á einnig við í sambandi við
fræðslu um hættulaust kynlíf. I dag eru
það mestmegnis ungar konur sem sýkjast
af eyðniveirunni og í flestum tilfellum má
kenna vanþekkingu á vörnum um. I Suð-
urríkjum Bandaríkjanna, þar sem kristin
bókstafstrú er víða, er oft bannað að fræða
um hættulaust kynlíf í skólum. Samþykki
þarf frá foreldrum allra þeirra barna sem
frædd verða og því miður fæst það oft
ekki. I kristnum bókstafstrúarsamfélög-
um, sem og í bókstafstrúarsamfélögum
annarra trúarbragða, er litið svo á að ung-
lingar eða ungt fólk stundi ekki kynlíf fyr-
ir giftingu og því sé ekki þörf á fræðslu.
Því miður bitnar þetta helst á ungum fá-
tækum konum. Eins og má sjá í Georgíu-
24