Sameiningin - 01.01.1920, Blaðsíða 7

7
er svo flókið, að jafnvel í einföldustu málum þarf ó-
breyttur almúgamaður að hafa lögmann fyrir sig. Ann-
ars kemst hann hvergi með málið. Lögmenn þurfa að
lifa eins og aðrir, svo að hjálp þeirra kostar peninga. Sá
kostnaður er fátækum manni ofjarl oft og tíðum, og
synjar honum réttar, þegar verst stendur.
Orsakirnar liggja ekki, alment talað, segir höf., í ó-
ráðvendni lögmanna, hlutdrægni dómara, mútum, mann-
greinaráliti eða þess háttar rangindum, heldur í réttar-
farinu sjálfu, sem orðið er alt of margbrotið og þung-
lamalegt fyrir þarfir vorra tíma.
Þau ummæli eru höfð eftir Eliuh Root, að aðfinslur
þessar sé hverju orði sannari. “Rétarfarið,” segir hann,
“ætti að vera miðað við almenna þekking og meðal-greind
bóndans, kaupmannsins eða daglaunamannsins. Og það
er ástæðulaust, að haga því öðru vísi. Eg tala ekki út í
hött; hefi sjálfur nokkra reynslu í málaflutningi. Það
er ástæðulaust, að láta margbrotnar lagareglur hindra
óbreyttan og ráðvandan mann frá að koma fyrir rétt,
segja þar sögu sína og fá sanngjaman úrskurð á máli
sínu. Réttarfarið hjá okkur er sniðið eftir æfðum, slíp-
uðum, hárbeittum og ráðkænum vísdómi lærðra lögfræð-
inga — og það er alt saman rangt.”
Slíkt ástand er stór blettur á kristnu þjóðfélagi.
Engum rangindum er oftar mótmælt í heilagri ritning, en
einmitt þessum, að synja fátæklingnum laga og réttar
gagnvart þeim, sem betur eru staddir.
Gulleggin.
Dómsmálastjóri Bandaríkjanna hefir látið smala
saman byltingagjömum útlendingum um alt land á síð-
ustu vikum, hneppa lvð þann í fangelsi og búa til brott-
sendingar. Hálft þriðja hundrað af fólki þessu var sett
á skip og sent af stað til Rússlands rétt fyrir jólin Sagt
er, að fleiri skipsfarmar eigi að fylgja.
Voldug blöð og félög hafa í all-langan tíma alið á
málum um þörfina á þessari landhreinsun. Þó hafðist
stjómin lítið að í því máli, og fékk auðvitað harðar ákúr-
ur fyrir seinlætið. Nú er Wilson forseti veikur, eins og
kunnugt er, og hefir um nokkurn undanfarinn tíma lítið