Sameiningin - 01.01.1920, Blaðsíða 6

6
eins um bráðabirgöar-ráðstöfun að ræða, og svo líka það,
sem mestu varðar, að hinn ritstjórinn, séra Guttormur
Guttormsson, mun bæta meiru á sig blaðinu til uppbótar.
Mun það bæta, að nokkru skakkafallið.
N. Steingrímur Thorláksson.
--------o--------
Á víð og dreif.
Réttur fátækra.
Oft hafa heyrst umkvartanir um það, að fátækir og
ríkir stæði ekki jafnt að vígi fyrir dómstólum þessa
lands, — að peningar hefðu meiri þyngd en góðu hófi
gegndi, í metaskálum réttvísinnar.
Að ekki sé þær aðfinslur gripnar úr lausu lofti, það
sannar bæklingur, sem logmaður einn í Boston, Heber
Smith að nafni, hefir nýlega komið á prent. Bókin heit-
ir Justice and the Poor (“Kéttlætið og fátæklignamir”);
hún er samin og gefin út á kostnað sjóðs þess, sem auð-
maðurinn Carnegie stofnaði fyrir nokkram árum til
styíktar rannsóknum í Mannfélagsfræði. Eliuli Root,
nafntogaður lögfræðingur og stjórnmálamaður, einn af
leiðtogum íhaldsmanna í Eepúbl’íka-flokknum, hefir lokið
lofsorði á bók þessa, og tekið í sama streng og höfundur-
inn. Ætti þetta tvent að vera nóg sönnun þess, að efni
ritsins sé enginn a'.singa-blástur úr Bolshevikum. Lýtin
eru þrennskonar á réttarfari landsins, segir Smith. Fyrst
er þessi sífeldi dráttur. Lagaleiðin er alt of tafsöm, dóm-
stólarnir óheyrilega seinir á sér. Þetta seinlæti er æfin-
lega ríka manninum í vil, en hallar á fátæklinginn, sem
ekki hefir föng á að bíða. Stafar þetta af úreltum venj-
um og flóknum lagaformum. Þá eru útgjöldin, sem ríkið
sjálft heimtar af hverjum manni, er í málsókn fer. Fá-
tæklingurinn getur oft og tíðum ekki ráðist í þann kostn-
að, einkum þegar deilt er um smáar f járupphæðir. Hann
verður svo að fyrirgjöra rétti sínum, þegar málshöfðun
er ókleif eða svarar ekki kostnaði.
Þó er þriðji gallinn verstur. Það er töllur mála-
fJutningsmannsins. Höfundurinn á ekki við það, að lög-
menn sé of ásælnir. Meinið liggur dýpra. Réttarfarið