Búfræðingurinn - 01.01.1934, Qupperneq 56

Búfræðingurinn - 01.01.1934, Qupperneq 56
4.Garorækt. Kartöflur.Þær eru. holl^og' gdo fæða,m,jög ódýr næring,seu þær heimt rækta3ar og "ræktun þeirrs. lánist. sæmilega og gefa alika mikla. upp- okeru hér og í nágrannalöndunum eða um 4o-5oytu afdagsl.að meðaltali. en víða 7o-loo tn.og^jafnvel þar yfir.LÍkt má s.egja um aðra garðavexti einkum gulrófur. G-arðáv'ei.itir oiga að vera okkar kornplóntur. _ , ; Jarðyep.ur er oeztur,yf hann^er sendinn og láup,Ii’ggur vel við sol, / helzc' mot suðvestri í góðu skjóli.Eru þessi skilyrði þeim mun mikil- vægari sem vcðráttan er óblíðari.Plægja stóra ga.rða,stinga litla,seu peir ómildi.r bæði haust og vor,en ella aðeins^a vorin,hauststunga skaðar pó ekki.Herfa eða raka yfi.r með^garðhr.ífu og mylja köggla. Áburður.Nota má allar tegundir búfjáráburðar,en saiicatað bezt.Gott að haf’a ’dalíti'ð- með af tilbunum. áburði.Hæfilegt magn um 7o kerrulilöss á dagsl. eða^úm. 2oo kg af nitrophoska,klórlaus,ef hann er eingongu notaður.Búftjáráburður só bcrinn í rétt áöur en stungið er eða plægt, svo að hann' geti blandast saman við jarðveginn.Áburðurinn má ekki bíða í garðinum,nema sem allra stytst,áður en hann er færður niður, því að þá tapar hann efnum(stækju).Tilbúinn áburð má raka eða. herfa niður,en gott er geyma nokkuö af honum,þar til farið er að koma upp. Útsæði á að velja að haustinu undan bestu grösun’uai og geyma^sér, eftlr það hefir verið vel Jpurrkað,helzt í sólskini.Hæfileg útsæð- isstærð 3o-5o g.Leggga það til spírunar 3-4 vikum áður en líklegt^er að megi setja niður i 12-14° hita J:ar som hvorki er mjög bjart nó heldur dimmt.Góðar spírur eru gii’dar ca.2-3 cm á lengd.Ekki má kart- öflulagið vera bykkara en sem svarar. 3 kartöflum, annars verður oí' dimmt a^þeim neðstu.Bezt er að nota litla kassa,grunna,sem hægt er að flytja út í garðinn og setja úr þeiw, e.lla verður aó gæta bess .mjög vandlega að spírur ekki rifni af. Sáðtimi mun víða liggja í kringum miðjan maí,nokkru fyr eða síðar eftlr arferði og landshlutum,töluvert seinna sums staðar.Ekki er ráð- legt að leggja fyr en klaki er um það bil eða alveg kominn úr jörðu og hiti efst í jarðveginum orðinn um 8°. Lagningin.Venjulega er ekki nauðsynlegt að hafa beð.BÚið til eins konar hrífu,þar sem hausinn er úr gronnum plönkum með 4-3 sven.ua tind- um með ca.5o cm millibili( s já teikningu). Áhaldið r • ;••••• --—^"í er svo dregi'ð eftir garðinum, fyrst eftir snúru og t myndar rákir,þar^sem raðirnar eiga að vera,og er’ ■ yzti tindurinn látinn fara eftir næstu rákinni úr ú , næstu umferð a undan.Tveir vinni saman.Annar pjakkar með skoflu holurá og fleygir inoldinni í næstu holu á undan yfir kartöflu,sem^hiiin mað- urinn hefir lagt Jpar.Hæfilegt að 5-8 cm moldarlag só ofan á kartöflum. Millibil milli raða run 5o cm,en milli grasa um 25- c'm. Hirðing.Arfinn er víða til stórskaða og skámmar.Það ma. halda honum niðri a eftirfarandi hátt: Ca.viku eftir að se.t-t er skal raka yfir garðinn með sterkri hrífu(eða draga illgresisheffi) í |iurru veðri.Þá rífur maður upp mikið af ungum arfajurtum,sem deyja í þurrkinum.Þetta þarf að gerast oftar með nokkurra daga miílibili.Þcgar farið að koma upp er arfaskafan tekin og arfinn skorinn með henni í burru veðri. Gott væri fýríf’nokkra menn í sameiningu að eiga litinn hand-raðlireins" ara,til pess að taka illgresi milli raðanna,en nota arfasköfuna aóeins milli grasanna.Arfinn má aldrei verða stór.Þott oft sé farið yfir með .þessum verkfærum,er þáð ^mmna verk"'en a'ð"lú einu sinni. Gott ^er hroyk.ja dalítið cun mitt sumar.Sé hætta á næturfrosti vor og .haust ,má tnEa s.”sT 8-lo kg af eldivið eða mó,setja í h'rugu’v'ið garðimi__og þar utan jfir alika mikið að fyrirferð af blautu efni,sem getur þó brunnuð og þek.ja siðast með^torfTTHáfa”'t.d. 2 svöna. hrúgur við hvern garó.Hafa andvara a ser,ef lítur út fyrir frost að'kveldi,og komi það,kv'eikja^í hrugunuf: Myndast þa reyfcur,er leggur yfir garðinn,ef lirúgurnar eru réttu megin og er það goð^vörn gegn frostskaða.RÚmsins vegna skal þaö eitt sagt ijim ke.rtöflusjukdoma,að kartöflusýkinni má að mestu halda iaiðri meo Bordeauxvökva eða BordeauxduIIi.Það síöarnefnda á betur við í litlurn görðum og er talið jafn ábyggilegt og vökvinn. Upptaka og geymsla.Taka upp í þurru veðri,þurrka^vel,en ekki. í sól- skini matarkartöflur,þá verða þær bragðverri.Allt sýkt tyr.t vandlega fra. Geymsla þurr og ekki of hlý,helzt 2-5°.Ágætlega. reynist víða að geyma kartöflur í gryfjum,sem grafnar eru niður í gólf í skeiumum eða utihusum(ekki þ=ó þar sem skepnur eru).Oft^tekst vel að geyma þær uti í burrum jarðvegi,svo djúpt að frost nái þeiin ekki.
Qupperneq 1
Qupperneq 2
Qupperneq 3
Qupperneq 4
Qupperneq 5
Qupperneq 6
Qupperneq 7
Qupperneq 8
Qupperneq 9
Qupperneq 10
Qupperneq 11
Qupperneq 12
Qupperneq 13
Qupperneq 14
Qupperneq 15
Qupperneq 16
Qupperneq 17
Qupperneq 18
Qupperneq 19
Qupperneq 20
Qupperneq 21
Qupperneq 22
Qupperneq 23
Qupperneq 24
Qupperneq 25
Qupperneq 26
Qupperneq 27
Qupperneq 28
Qupperneq 29
Qupperneq 30
Qupperneq 31
Qupperneq 32
Qupperneq 33
Qupperneq 34
Qupperneq 35
Qupperneq 36
Qupperneq 37
Qupperneq 38
Qupperneq 39
Qupperneq 40
Qupperneq 41
Qupperneq 42
Qupperneq 43
Qupperneq 44
Qupperneq 45
Qupperneq 46
Qupperneq 47
Qupperneq 48
Qupperneq 49
Qupperneq 50
Qupperneq 51
Qupperneq 52
Qupperneq 53
Qupperneq 54
Qupperneq 55
Qupperneq 56
Qupperneq 57
Qupperneq 58
Qupperneq 59
Qupperneq 60
Qupperneq 61
Qupperneq 62
Qupperneq 63
Qupperneq 64

x

Búfræðingurinn

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Búfræðingurinn
https://timarit.is/publication/696

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.