Búfræðingurinn - 01.01.1940, Blaðsíða 70

64
BÚFRÆÐINGURINN
anum.“ Ritgerð ])essi fjallar mesl megnis um sýkil þann,
er veldur smitandi fósturláti i kúm og uppgötvaður var
af danska dýralækninum Bernhard Bang. Rannsóknir um
smitandi kálfalát og háttsemi sýkils þess, er sóttinni veld-
ur og nefndur er bacillus abortus Bang, voru framkvæmd-
ar á árunum 1896—1899 aí' þeim Bang og Striholt. Sýkill-
inn veldur smitandi fósturláti í kúm og liefir reynzt mjög
erfitt að uppræta kálfshurðarsóttina úr þeim fjósum,
þar sem liún hefir náð bólfestu. Um hitt vissu þeir Bang
og Stribolt ekki, að kálfshurðarsýkillinn getur sýkt fólk;
en i ritgerðinni eftir Paul de Kruif, sem ég minntist á,
er sagt frá rannsóknum amerískrar stúlku, Alice Evans
að nafni, en hún uppgötvaði það, að kálfsburðarsýklar
geta sýkt fólk. Enn fremur uppgötvaði hún skyldleika
Bang-sýkilsins og Bruce-sýkilsins, en háðir þessir sýklar
valda „öldusótt“ í fólki. Læknar voru mjög lengi að átta
sig á þeirri staðreynd, að fólk gelur sýkst af Bang-sýkl-
um. Veiki þessi er mjög illræmd, og eru aðalsjúkdóms-
einkennin: liöfuðverkur, heinverkir, magnleysi, kölduflog
og sóttliiti, sem hverfur annað veifið; þess vegna nafnið
„öldusótt“. Sjúkdómurinn er þrálátur, og hinn langvar-
andi sótthiti tærir sjúklinginn. De Kruif kemst að þeirri
niðurstöðu, að það beri að gerilsneyða alla neyzlumjólk,
og sjálfur segist hann aldrei hragða mjólk án þess að hafa
spurt: „Er hún gerilsneydd“ og fengið það staðfest.
í fyrravetur, er ég dvaldi erlendis um skeið, átti ég tal
við dýralækna o. fl. um sýkingarhættuna úr mjólk og
gerilsneyðingarþörfina. Þjóðverjar, er ég átti tal við um
þessi efni, svöruðu á þessa leið: „Það eru tvær megin-
ástæður fyrir því, að sjálfsagt þykir að gerilsneyða mjólk
hér á landi og þær heila: kúaberklar og smitandi kálfa-
lát (Bang-sýking). Væru þessir sjúlcdómar ekki eins út-
breiddir í þýzkum kúm og raun íber vitni, þá væri senni-
lega ekki liugsað um gerilsneyðingu mjólkur almennt."
Þetta var álit Þjóðverjanna. í Noregi virtust þeir dýra-
læknar og mjólkurfræðingar, er ég átti lal við, ekki leggja
mikið upp úr gerilsneyðingu mjólkur. Þar i landi eru þessir
«